Diện mạo mới từ dự án cấp điện lưới quốc gia cho đồng bào Khmer

Trên 80.300 hộ đồng bào Khmer thuộc hai tỉnh Sóc Trăng, Trà Vinh đã được sử dụng điện lưới quốc gia từ Dự án cấp điện cho các hộ dân chưa có điện, chủ yếu là đồng bào Khmer do Tổng công ty Điện lực miền Nam (EVNSPC) làm chủ đầu tư. Dự án đã đem cơ hội phát triển kinh tế, nâng cao đời sống tinh thần cho hộ đồng bào Khmer thuộc hai tỉnh này.

Điện sáng rỡ, mừng hết biết

Ông Thạch Ọl ở ấp Phnô Cam Bốt, xã Tham Ðôn, huyện Mỹ Xuyên (Sóc Trăng) đã từng reo lên khi điện lưới quốc gia được kéo đến tận nhà: "Cuộc sống thay đổi rồi!”. Ông Ọl so sánh: “Trước không có điện, ban đêm tối thui, muốn đi lại phải lấy lá dừa bó lại làm đuốc lần mò đường mà đi. Con cái học hành phải đốt đèn dầu, chớ đâu có sáng sủa như bây giờ”. Theo ông Ọl, điều bà con Khmer ở đây mừng nhất là được thoải mái nghe đài, xem tivi để học hỏi cách làm ăn phát triển kinh tế gia đình, hiểu biết pháp luật...

Các hộ dân đồng bào Khmer tại hai tỉnh Sóc Trăng và Trà Vinh đã đổi thay từ khi có điện lưới quốc gia - Ảnh: Đình Hoàng.

Trở lại xã Phú Cần (huyện Tiểu Cần, tỉnh Trà Vinh) những ngày cuối tháng 8/2016, chúng tôi nhận thấy rõ sự đổi khác lớn so với lần đầu đến đây vào năm 2014. Đêm đến, các phum sóc của bà con người Khmer rực sáng ánh đèn điện. Người người vui mừng, nhiều gia đình đã sắm Tivi, quạt máy và các đồ điện gia dụng.

Bà Thạch Chanh sống tại xã Phú Cần chia sẻ: “Hôm đầu tiên có điện, vợ chồng tui vui tới nỗi không ngủ được. Tui nói với ông xã mai mua cái Tivi ông nghen. Ổng cười nói má mày mua đi…”. Bà Chanh cũng cho biết, không riêng gia đình bà, cả phum sóc này đều vui như vậy.

Chị Kim Thị Oanh Ni, xã Kế Thành, huyện Kế Sách (Sóc Trăng) kể về những đổi thay tức thời khi có điện: “Trước đây bà con thường xài bình ác quy để xem Tivi, mỗi khi điện trong bình hết phải chở đi sạc rất cực. Bây giờ muốn coi tivi giờ nào cũng được, có điện việc học hành của các con cũng dễ hơn xưa, không phải đốt đèn cóc để học nữa”.

Chuyển động theo dòng điện

Ấp Ba Sát, xã Đôn Châu, huyện Duyên Hải - Trà Vinh có 389 hộ dên, với 1.215 nhân khẩu, trong đó hầu hết là người Khmer. Đến nay, trên 99% hộ dân trong ấp đã được sử dụng điện lưới quốc gia.

Trưởng ấp Ba Sát, ông Thạch Tuấn cho biết, trước đây khi chưa có điện lưới quốc gia, nhiều hộ dân trong ấp sử dụng điện câu đuôi, chất lượng điện áp không đảm bảo nên không thể dùng trong sản xuất, chưa kể giá rất cao. Từ khi dự án cấp điện cho đồng bào Khmer được thực hiện, điện về thắp sáng từng nhà dân đã làm thay đổi bộ mặt của ấp nghèo này. Nhờ có điện, nhiều hộ dân trong ấp phát triển nghề xay xát gạo, chăn nuôi bò, heo và nâng cao đời sống.

Theo ông Dương Văn Thanh - Phó Chủ tịch UBND xã Đôn Châu, huyện Duyên Hải - Trà Vinh, hiện tỷ lệ hộ dân có điện trong xã đạt 96,41% và xã đã hoàn thành tiêu chí thứ 4 trong xây dựng nông thôn mới.

Tương tự xã Đôn Châu, đời sống của người dân xã Đông Hải (huyện Duyên Hải), nơi phần lớn là đồng bào Khmer sinh sống, cũng đã đổi thay nhờ điện lưới quốc gia để phát triển nuôi trồng thủy sản, chăn nuôi gia súc, tưới tiêu hoa màu.

Ông Ngô Văn Phil - Chủ tịch UBND xã Đông Hải cho biết cả xã có 2.073 hộ dân với 8.690 nhân khẩu, sinh sống chủ yếu bằng nghề đánh bắt và nuôi trồng thuỷ sản. Khi dự án cấp điện cho các hộ dân chưa có điện chủ yếu đồng bào Khmer được triển khai trên địa bàn xã có 558 hộ dân được cấp điện, nâng tỷ lệ hộ dân có điện từ 90,04% (năm 2011) lên gần 99% vào thời điểm hiện tại.

Đánh giá về Dự án cấp điện lưới quốc gia cho các hộ dân chưa có điện, chủ yếu là đồng bào Khmer, ông Ngô Minh Trạng - Giám đốc Sở Công Thương tỉnh Sóc Trăng cho biết: “Dự án không chỉ cung cấp điện sinh hoạt nâng cao đời sống cho đồng bào Khmer, mà còn góp phần phục vụ, thúc đẩy sản xuất nông nghiệp, đặc biệt nuôi trồng thủy sản, góp phần tạo nguyên liệu cho xuất khẩu thủy sản của tỉnh mỗi năm đạt khoảng 450 triệu USD.

 Phum sóc được “phủ” điện

Ông Nguyễn Văn Hợp - Tổng Giám đốc EVNSPC cho biết, Dự án cấp điện cho các hộ dân chưa có điện, chủ yếu là đồng bào Khmer tại các tỉnh Sóc Trăng, Trà Vinh, Bạc Liêu, Kiên Giang là dự án trọng điểm được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt thực hiện từ tháng 8 năm 2009 với mục tiêu tạo điều kiện phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo, người dân có điều kiện để mở rộng sản xuất, giải trí và tiếp cận thông tin nhiều hơn, nâng cao đời sống vật chất tinh thần của nhân dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc Khmer, tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, giữ vững an ninh, chính trị và trật tự an toàn xã hội trong khu vực.

Vì ý nghĩa quan trọng của dự án, EVNSPC cùng các đơn vị trực thuộc đã nỗ lực để triển khai thành công dự án. Trong đó, dự án thành phần tại Bạc Liêu đã được hoàn thành từ nhiều năm trước. Đến nay, dự án tiếp tục hoàn thành tại hai tỉnh Sóc Trăng và Trà Vinh.

Mặc dù có nhiều khó khăn thách thức, nhưng ngành Điện cùng với địa phương và các nhà thầu đã nỗ lực thực hiện hoàn thành dự án. Tại Trà Vinh, sau 5 năm triển khai với 3 giai đoạn, đến nay dự án này đã được hoàn thành, đúng tiến độ đề ra.

Ông Đặng Văn Dình - Phó Giám đốc Công ty Điện lực Trà Vinh cho hay, khi hoàn thành, dự án cấp điện ổn định cho gần 35.000 hộ dân, nâng tổng số hộ có điện trên địa bàn tỉnh Trà Vinh lên 264.227 hộ (đạt 98,48%), trong đó số hộ nông thôn có điện đạt 97,82% và số hộ đồng bào dân tộc Khmer có điện khoảng 97%.

Tại Sóc Trăng, đến nay đưa vào vận hành đảm bảo về chất lượng, kỹ thuật, an toàn và cấp điện ổn định cho trên 45.308 hộ dân. Ông Huỳnh Minh Hải - Giám đốc Công ty Điện lực Sóc Trăng cho biết, Dự án hoàn thành đã đưa tỷ lệ hộ gia đình có điện trên toàn tỉnh Sóc Trăng lên 99,4%, trong đó tỷ lệ hộ Khmer có điện lên 91%.