PV: Gần đây, hiện tượng mạo danh là nhân viên Điện lực, tổng đài ngành Điện gọi điện thoại cho người dân, doanh nghiệp để “đòi nợ tiền điện” diễn ra ngày càng nhiều hơn. Xin ông cho biết hành vi này gây nguy hiểm như thế nào đối với xã hội?

Luật sư Nguyễn Minh Cường: Thời gian gần đây, có rất nhiều các cuộc gọi lừa đảo được thực hiện vô cùng tinh vi. Các đối tượng lừa đảo thường giả danh cơ quan Công an, Tòa án và cả ngành Điện lực để dọa nạt, đánh vào tâm lý hay lo sợ của người dân để chiếm đoạt tài sản. Mặc dù các cơ quan chức năng, báo chí đã nhiều lần tuyên truyền về hình thức lừa đảo này, tuy nhiên vẫn có nhiều người bị những đối tượng này lừa đảo chiếm đoạt tài sản.

Hành vi của những đối tượng trên gây nguy hiểm cho xã hội, xâm hại trực tiếp đến quyền sở hữu tài sản của công dân. Thủ đoạn gian dối, giả mạo các cơ quan, tổ chức của Nhà nước để chiếm đoạt tài sản như vậy đã ít nhiều ảnh hưởng đến uy tín của các cơ quan Nhà nước, gây nhiễu thông tin, tác động xấu đến tình hình an ninh trật tự xã hội.

PV: Hiện nay, đã có những quy định nào điều chỉnh hành vi này chưa ông? Hình phạt đối với hành vi này là gì?

Luật sư Nguyễn Minh Cường: Theo quy định của pháp luật, tùy vào mức độ vi phạm, hành vi lừa đảo thông qua việc mạo danh là nhân viên Điện lực, hay tổng đài ngành Điện để chiếm đoạt tài sản, có thể bị phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự.

Cụ thể, theo khoản 1 Điều 15 Nghị định 167/2013/NĐ-CP, hành vi dùng thủ đoạn gian dối để chiếm đoạt tài sản của người khác có thể bị xử phạt hành chính, mức phạt tiền đến 02 triệu đồng.

Hành vi gọi điện lừa đảo qua điện thoại có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Căn cứ Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về Tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản, người phạm tội có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 06 tháng đến 03 năm nếu lừa đảo số tiền từ 02 đến dưới 50 triệu đồng hoặc dưới 02 triệu đồng nhưng đã bị xử phạt vi phạm hành, đã phạm tội này chưa được xóa án tích mà còn vi phạm…

Ngoài ra, tội này còn quy định các khung hình phạt tăng nặng khác như: Phạt tù từ 02 - 07 năm khi thuộc một trong các trường hợp phạm tội có tổ chức, có tính chất chuyên nghiệp, chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50 đến dưới 200 triệu đồng; phạt tù từ 07 - 15 năm nếu chiếm đoạt tài sản trị giá từ 200 đến dưới 500 triệu đồng hoặc lợi dụng thiên tai, dịch bệnh. Nặng nhất, người phạm tội còn có thể bị phạt tù từ 12 - 20 năm hoặc tù chung thân nếu chiếm đoạt tài sản trị giá 500 triệu đồng trở lên hoặc lợi dụng hoàn cảnh chiến tranh, tình trạng khẩn cấp.

PV: Dưới góc độ pháp lý, ông đánh giá như thế nào về việc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) liên tục cảnh báo đến khách hàng cần nâng cao cảnh giác trước hành vi lừa đảo trên?

Luật sư Nguyễn Minh Cường: Việc EVN liên tục phát đi thông báo cảnh báo người dân về hành vi của một số đối tượng giả mạo để lừa đảo chiếm đoạt tài sản thể hiện trách nhiệm rất cao của EVN trong việc bảo vệ quyền lợi của khách hàng; cũng như tích cực đấu tranh, ngăn chặn hành vi của những đối tượng lừa đảo.

Ngoài việc cảnh báo như trên, EVN nên phối hợp với cơ quan điều tra để cung cấp chứng cứ, truy vết đối tượng có hành vi lừa đảo để xử lý trước pháp luật, thu hồi những tài sản của khách hàng đã bị đối tượng phạm tội chiếm đoạt.

PV: Ông có lời khuyên gì đối với những khách hàng của ngành Điện nói chung và những khách hàng đã bị kẻ xấu lừa đảo?

Luật sư Nguyễn Minh Cường: Dưới góc độ pháp lý, Văn phòng luật sư Nguyễn Cường và cộng sự khuyến cáo khách hàng của ngành Điện tiếp nhận thông tin từ các kênh chính thống đã được ngành Điện công bố; tuyệt đối không thanh toán tiền điện cho người lạ hoặc chuyển tiền vào tài khoản khi chưa xác minh thông tin.

Đối với khách hàng đã bị kẻ xấu lừa đảo, cần nhanh chóng gửi đơn tố giác tội phạm đến cơ quan công an để nhờ hỗ trợ giải quyết, thu hồi lại tài sản bị chiếm đoạt.

PV: Xin cảm ơn ông!

Lê Việt (thực hiện)