Thứ trưởng Bộ Công Thương Lê Dương Quang

PV: Thưa Thứ trưởng, nhìn lại hoạt động của EVN trong năm 2012, Thứ trưởng có những cảm nhận và đánh giá như thế nào?

Thứ trưởng Lê Dương Quang: Năm 2012, nền kinh tế đất nước phải đối mặt với những khó khăn gay gắt nhất trong hơn 20 năm qua. Đối với ngành Điện, ngay cả trong giai đoạn nền kinh tế ổn định, thì Ngành cũng vẫn gặp nhiều khó khăn do yêu cầu phải đi trước một bước, áp lực đầu tư lớn trong khi nguồn vốn hạn chế, vừa phải đảm bảo sản xuất kinh doanh có hiệu quả, bảo toàn và phát triển được vốn Nhà nước giao, lại vừa phải gánh vác các nhiệm vụ xã hội, giá điện chưa thể thực hiện được theo nguyên tắc thị trường đầy đủ...

Vì vậy, có thể nói, năm 2012 ngành Điện nói chung và EVN nói riêng phải đối mặt với những khó khăn nhân đôi. Mặc dù vậy, tôi đánh giá EVN đã đạt được những thành công rất đáng ghi nhận: Cung cấp đủ điện cho nhu cầu phát triển kinh tế xã hội của đất nước và đời sống của nhân dân, góp phần không nhỏ vào việc duy trì tốc độ tăng trưởng kinh tế 5,03%; đưa tỷ lệ hộ sử dụng điện cả nước đạt 97,5%, hộ dân nông thôn có điện đạt 96,8%. Thực hiện đầu tư phát triển nguồn và lưới điện tăng hơn 20% so với 2011, đưa được nhiều công trình quan trọng trong Quy hoạch điện VII  vào vận hành, nhờ đó công suất toàn hệ thống đã có dự phòng.

Đặc biệt, đã hoàn thành công trình Thủy điện Sơn La sớm 3 năm so với mục tiêu Quốc hội đề ra. Thực hiện tốt mục tiêu giảm tổn thất điện năng, tiết kiệm điện, tiết kiệm chi phí, giảm giá thành. Bước đầu triển khai thành công việc tái cơ cấu Tập đoàn…

Tuy nhiên, Tập đoàn vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Chưa khai thác hết mọi tiềm năng trong việc tiết kiệm chi phí; tình trạng thiếu ổn định trong vận hành hệ thống điện vẫn chưa khắc phục được một cách căn bản; một số dự án quan trọng, cấp bách (cả về nguồn và lưới) còn bị chậm tiến độ; nguy cơ mất cân đối cung cầu vẫn tiềm ẩn; sự cố ở công trình Thủy điện Sông Tranh 2 bộc lộ yếu kém trong việc quản lý dự án; công tác thông tin, tuyên truyền còn bất cập, chưa làm cho người dân hiểu hết những khó khăn cũng như nỗ lực của Tập đoàn...

PV: Theo Thứ trưởng, nguyên nhân của những tồn tại này là do đâu?

Thứ trưởng Lê Dương Quang: Tôi cho rằng, những hạn chế, tồn tại trong hoạt động của EVN có cả nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan. Về khách quan: Việc chậm tiến độ 1 số dự án quan trọng là do vấn đề thu xếp vốn, giải phóng mặt bằng... Đối với tình trạng quá tải đường dây và trạm biến áp thì nguyên nhân là do hậu quả của sự phát triển thiếu đồng bộ, vi phạm quy hoạch của một số ngành, địa phương... Ngoài ra, ảnh hưởng của suy thoái kinh tế thế giới và trong nước đã ít nhiều tác động đến ngành Điện, đồng thời làm bộc lộ rõ hơn những tồn tại, hạn chế trong hoạt động của EVN.

Tuy nhiên, vẫn phải thừa nhận những nguyên nhân chủ quan cũng còn nhiều, đó là tình trạng không tuân thủ đúng quy trình vận hành ở một số đơn vị truyền tải và phân phối; năng lực quản lý của chủ đầu tư một số dự án chưa bắt kịp với yêu cầu; cải cách hành chính trong khâu dịch vụ cung ứng điện còn chậm; việc đầu tư ra ngoài ngành từ những năm trước cũng làm cho nguồn lực bị phân tán.

Đáng mừng là EVN đã nhận diện được đầy đủ nguyên nhân của những hạn chế, tồn tại và đang từng bước khắc phục.

PV: Về lộ trình triển khai thị trường phát điện cạnh tranh, Thứ trưởng đánh giá EVN đã thực hiện như thế nào?

Thứ trưởng Lê Dương Quang: Lộ trình hình thành và phát triển các cấp độ của thị trường điện đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 26/2006/QĐ-TTg ngày 26/01/2006. Hiện nay, ngành Điện đang thực hiện giai đoạn đầu của lộ trình. Sau 1 năm thí điểm, thị trường phát điện cạnh tranh chính thức được đưa vào vận hành từ 01/7/2012. Do thời gian thực hiện thị trường phát điện cạnh tranh mới được hơn nửa năm, chưa đủ để đánh giá một cách toàn diện, song có thể thấy rằng, EVN đã có rất nhiều nỗ lực góp phần vào việc định hình thị trường. Việc ra đời 3 tổng công ty phát điện mới đây là một minh chứng cho nỗ lực đó.

PV: Trong thời gian tới, Bộ Công Thương có định hướng chiến lược gì để việc thực hiện thị trường phát điện nói riêng, thị trường điện nói chung đạt được hiệu quả tốt nhất?

Thứ trưởng Lê Dương Quang: Về phía Bộ Công Thương, để việc phát triển thị trường điện nói chung và thị trường phát điện nói riêng đạt được các mục tiêu đề ra, một mặt, Bộ đã và đang khẩn trương tổ chức nghiên cứu, xây dựng, ban hành, bổ sung, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật để thực hiện lộ trình phát triển thị trường điện đã được phê duyệt nhằm đảm bảo tiến độ, Đồng thời xem xét, tính toán mọi yếu tố, mọi khả năng có thể áp dụng để rút ngắn tiến độ so với lộ trình đã được phê duyệt.

Hiện nay, Bộ đang nghiên cứu phê duyệt Thiết kế định hướng thị trường bán buôn điện cạnh tranh và trong năm 2013 sẽ chỉ đạo tiếp tục triển khai các bước nghiên cứu, thiết kế chi tiết thị trường bán buôn điện cạnh tranh để đảm bảo tiến độ theo lộ trình. Mặt khác, việc giám sát chặt chẽ hoạt động của thị trường nhằm kịp thời điều chỉnh những bất cập (nếu có) cũng sẽ được quan tâm thực hiện tốt. 

PV: Trước thềm năm mới 2013, Thứ trưởng có thể chia sẻ những trăn trở về EVN nói riêng và ngành Điện nói chung?

Thứ trưởng Lê Dương Quang: Mặc dù vẫn còn những tồn tại, hạn chế, song không thể phủ nhận vai trò và sự đóng góp của ngành Điện nói chung, của EVN nói riêng cho đất nước. Càng không thể phủ nhận sự vất vả và những cống hiến, hy sinh thầm lặng của hàng vạn cán bộ, công nhân, người lao động trong Ngành. Điều mà tôi hết sức chia sẻ với ngành Điện là một bộ phận dư luận xã hội dường như chưa công bằng, thậm chí là còn mang nặng định kiến khi đánh giá về ngành Điện, về EVN.

Là người tiêu dùng, đương nhiên chúng ta có quyền đòi hỏi ngành Điện, trong đó có EVN, phải phục vụ tốt hơn; song đồng thời, là một công dân của một đất nước đang trên đà phát triển, chúng ta cũng cần nhìn thấy hết những khó khăn, những ràng buộc khách quan mà EVN phải đối mặt, để từ đó có sự cảm thông chia sẻ, tạo điều kiện cho EVN hoàn thành tốt hơn nhiệm vụ của mình.  

PV:Trên hai cương vị, một là Thứ trưởng Bộ Công Thương và hai là khách hàng sử dụng điện, Thứ trưởng mong muốn gì nhất ở EVN năm 2013 và những năm kế tiếp?

Thứ trưởng Lê Dương Quang: Ở “vai” là Thứ trưởng Bộ Công Thương trực tiếp theo dõi ngành Điện, tôi mong muốn và tin tưởng rằng EVN sẽ vượt qua mọi khó khăn, tiếp tục phát triển, trở thành một tập đoàn kinh tế thực sự mạnh, giữ vững vai trò là một trong những trụ cột góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia. Trong năm 2013, tôi mong EVN thực hiện thật tốt đề án tái cơ cấu Tập đoàn đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, tiếp tục đẩy mạnh áp dụng mọi biện pháp cả về kỹ thuật - công nghệ và quản lý để nâng cao hiệu quả sản xuất - kinh doanh, sớm xóa được lỗ lũy kế.

Còn với vai trò là khách hàng sử dụng điện, tôi mong muốn EVN cung cấp điện ổn định, không ngừng cải thiện, nâng cao chất lượng dịch vụ phục vụ khách hàng và luôn đề cao tính minh bạch trong kinh doanh.

PV: Xin chân thành cảm ơn Thứ trưởng! 

Theo TCĐL chuyên đề Quản lý Hội nhập