Một nhà máy sản xuất tấm năng lượng mặt trời ở Uyayna, phía Bắc Riyadh, Saudi Arabia. Ảnh: AFP

Tờ Financial Times đưa tin, việc giá tấm năng lượng mặt trời ngày càng giảm, kết hợp với chiến lược “xanh hóa” nền kinh tế của chính phủ, đã thúc đẩy nhiều tập đoàn từ lĩnh vực logistics đến bán lẻ lắp đặt hệ thống điện mặt trời áp mái trong những tháng gần đây.

Kế hoạch phát triển quốc gia, Saudi Arabia đặt mục tiêu đến năm 2030, một nửa lượng điện tiêu thụ trong nước sẽ đến từ nguồn năng lượng tái tạo và đến năm 2060 sẽ đạt mức phát thải ròng bằng 0.

Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, động lực thực sự khiến doanh nghiệp chuyển sang điện mặt trời lại đến từ quyết định cắt giảm trợ giá năng lượng được bắt đầu từ năm 2018, một phần trong gói cải cách kinh tế quy mô lớn của Thái tử Mohammed bin Salman. Trong đó, chính sách tăng giá dầu diesel thêm 44% trong năm ngoái đã tạo ra cú huých đáng kể khiến nhiều doanh nghiệp buộc phải tính lại bài toán chi phí năng lượng.

Tại thành phố Jeddah, Tập đoàn y tế Fakeeh Care Group đã lắp đặt hệ thống điện mặt trời trên mái bãi đậu xe nhiều tầng gần cụm bệnh viện của mình. Chủ tịch tập đoàn, ông Mazen Fakeeh cho biết, khoản đầu tư này đã giúp tiết kiệm hơn 45.000 USD tiền điện trong năm 2024.

“Chúng tôi đầu tư vào điện mặt trời và thật sự thấy hiệu quả. Dù lợi nhuận còn khiêm tốn vì chi phí đầu tư ban đầu lớn, nhưng chúng tôi đã giảm được chi phí và phát thải carbon. Đây là khoản đầu tư dài hạn, phải vài thập kỷ mới hoàn vốn, nhưng kết quả bước đầu rất khích lệ” - ông chia sẻ.

Tương tự, Tập đoàn Tamer, một doanh nghiệp logistics có lịch sử từ năm 1922, cũng tiết kiệm được hơn 117.000 USD sau khi lắp đặt hệ thống điện mặt trời tại các trung tâm phân phối ở Jeddah và Riyadh. Doanh nghiệp này đang lên kế hoạch mở rộng mô hình ra toàn bộ hệ thống phân phối trong vòng 2 năm tới.

Ngoài chi phí, một yếu tố nữa đang thúc đẩy xu hướng năng lượng sạch là áp lực từ các công ty mẹ và đối tác phương Tây, đặc biệt với các tập đoàn đa quốc gia như Ikea hay GSK có chi nhánh tại Saudi Arabia.

Ông Faris al-Sulayman cho biết, đồng sáng lập công ty Haala Energy chuyên cung cấp giải pháp điện mặt trời, mức độ quan tâm giữa các nhóm khách hàng cũng có sự khác biệt rõ rệt. Khách hàng thương mại như trung tâm mua sắm, nhà kho… đang trả giá điện cao nhất ở mức khoảng 0,08 USD/kWh nên rất quan tâm tới điện mặt trời. Trong khi đó, khách hàng công nghiệp chỉ trả khoảng 0,048 USD/kWh, nên ít hào hứng hơn.

Không thể không nhắc đến vai trò của Trung Quốc trong làn sóng năng lượng sạch tại Saudi Arabia.

Dữ liệu từ fDi Markets, trong giai đoạn từ 2021 đến tháng 10.2024, các khoản đầu tư trực tiếp nước ngoài từ Trung Quốc vào vương quốc này đạt tổng cộng 21,6 tỉ USD, trong đó khoảng 1/3 đổ vào công nghệ sạch như pin, năng lượng mặt trời và năng lượng gió.

Ở một quốc gia được xem là “thánh địa” của dầu mỏ, việc các doanh nghiệp bắt đầu quay sang điện mặt trời cho thấy chính sách cải cách tài khóa của Chính phủ, đặc biệt là cắt trợ giá, là động lực lớn nhất khiến doanh nghiệp thực sự cân nhắc lựa chọn phi hóa thạch - theo ông Shigeto Kondo, chuyên gia tại Viện Kinh tế Năng lượng Nhật Bản.

Link gốc

Theo Báo Lao Động