Để đáp ứng nhu cầu điện với tốc độ tăng trưởng bình quân 8,6%/năm (phương án cơ sở trong Quy hoạch điện VII điều chỉnh), sản lượng điện sản xuất cần bổ sung bình quân 26,5 tỉ kWh/năm, tương đương công suất nguồn cần thêm ít nhất 4.500 - 5.000 MW từ nhiệt điện hoặc 14.000 - 16.000 MW từ năng lượng tái tạo - ông Phương Hoàng Kim, Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo cho hay. 

“Do nhiều dự án nguồn điện lớn bị chậm tiến độ so với quy hoạch, đặc biệt các nguồn điện BOT, các dự án nhiệt điện than, chuỗi dự án khí nên ngay cả khi huy động tối đa các nguồn điện, kể cả các nguồn điện chạy dầu giá cao thì hệ thống sẽ thiếu khoảng 6,6 tỷ kWh vào năm 2021; tăng lên khoảng 11,8 tỷ kWh năm 2022; có thể lên đến 15 tỷ kWh vào năm 2023” - ông Kim lo ngại. 

Hiện nay, các dự án nguồn điện được thực hiện theo 3 hình thức đầu tư, gồm: Các dự án do Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) là chủ đầu tư; các dự án đầu tư theo hình thức BOT; các dự án phát điện độc lập (IPP). 

Trong số 62 dự án có công suất lớn trên 200 MW nằm trong Quy hoạch điện VII thì chỉ có 15 dự án đạt tiến độ, còn lại 47 dự án chậm tiến độ hoặc chưa xác định tiến độ so với tiến độ nêu trong Quy hoạch điện VII điều chỉnh.

Bộ Trưởng Trần Tuấn Anh đánh giá, ngoại trừ EVN thực hiện nghiêm túc, đảm bảo tiến độ các dự án điện thì hầu hết các dự án của TKV và PVN đều rất chậm, rất tệ, nhiều tồn đọng song các chủ đầu tư chậm trễ trong khắc phục.

Bộ trưởng Trần Tuấn Anh nêu rõ, đã đến lúc cần có biện pháp cụ thể, quyết liệt. Việc đầu tiên là phải đồng nhất trong chỉ đạo bởi điện, dầu khí là các vấn đề hạ tầng quan trọng, thiết yếu. Do đó, các đơn vị, cơ quan liên quan rà soát lại khuôn khổ pháp lý, báo cáo, xử lý các vướng mắc đối với các dự án chậm tiến độ.

“Chúng ta cần làm rõ vướng ở đâu? chậm ở đâu? xem xét đến trách nhiệm từng đơn vị trong việc không thực hiện đúng chỉ đạo đối với tiến độ các dự án trọng điểm, gây lãng phí, thất thoát”, Bộ trưởng yêu cầu.

Bộ trưởng nhấn mạnh, riêng với dự án án chậm tiến độ, dự án trọng điểm, Bộ sẽ thành lập tổ công tác trực tiếp theo dõi, giám sát chỉ đạo, chịu trách nhiệm làm đầu mối phối hợp với Uỷ ban quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp tập trung giải quyết vướng mắc.

“Tổ công tác phải có kế hoạch làm việc cụ thể, nếu chậm trễ, có vướng mắc phải báo cáo kịp thời. Lãnh đạo Bộ phải có chương trình làm việc hằng tháng để rà soát và thống nhất giải pháp thực hiện liên quan tới dự án chậm tiến độ, như vậy mới có thể hoàn thành nhiệm vụ và yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ”, Bộ trưởng chỉ ra.

Đối với Quy hoạch điện VIII, Bộ trưởng Trần Tuấn Anh yêu cầu phải đảm bảo và cập nhật kịp thời diễn biến phát triển, quy định pháp lý về hoạt động thu hút đầu tư và phát triển ngành Điện trong thời gian tới.

Trước mắt, Bộ trưởng yêu cầu Vụ Tiết kiệm năng lượng và Phát triển bền vững khẩn trương báo cáo và đưa ra giải pháp tiết kiệm điện căn cơ hơn nữa. Trong đó, mục tiêu tiết kiệm 5-7% điện sẽ tăng lên tối thiểu 10%, nhất là tại các cơ sở sản xuất, kinh doanh.

Huyền Thương