PV: Hiện nay các địa phương đang lấy nước đổ ải đợt 2. Để đẩy nhanh tiến độ lấy nước và có hiệu quả, Bộ NN&PTNT đã có chỉ đạo gì, thưa ông?

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp: Cùng với điều kiện thuận lợi là thời tiết có mưa, đến giữa đợt 2 lấy nước, đã có gần 56% diện tích gieo cấy trong khu vực đủ nước đổ ải.

Theo tính toán, sau khi kết thúc đợt 2 (hết ngày 22/1), có khoảng 80% diện tích đủ nước. Đến đợt 3 sẽ chủ yếu phục vụ lấy nước gieo cấy ở Hà Nội và những khu vực vùng cao chưa lấy đủ nước.

Năm nay, các địa phương rất cố gắng, chủ động xây dựng kế hoạch lấy nước, bảo đảm tận dụng tối đa nguồn nước tại chỗ (hồ chứa, sông nội địa, ao, đầm, vùng trũng…), tổ chức lấy nước sớm.

Điển hình, tỉnh Thái Bình mọi năm tiến độ lấy nước khó khăn, nhưng đến ngày 18/1, trên 65% diện tích gieo cấy đã đủ nước. Dự kiến, trong đợt 2, Thái Bình sẽ có 95% diện tích gieo cấy đủ nước. Các địa phương còn lại cũng đều quyết tâm đạt mức này sau khi kết thúc đợt 2.

Tuy nhiên, để đẩy nhanh tiến độ lấy nước, Bộ NN&PTNT đề nghị Sở NN&PTNT các tỉnh, thành phố theo dõi chặt chẽ tình hình mưa, chỉ đạo tổ chức tăng cường lấy nước, giữ nước, tận dụng tốt lượng nước mưa để phấn đấu hoàn thành sớm kế hoạch lấy nước đợt 2. Sở NN&PTNT thành phố Hà Nội chỉ đạo các đơn vị liên quan khẩn trương tổ chức xây dựng phương án bảo đảm nguồn nước thay thế cho nguồn nước cấp từ Trạm bơm Trung Hà.

Tranh thủ thời điểm đợt 2 nguồn nước dồi dào, những chân ruộng cao cần được tìm mọi cách lấy nước đổ ải. Nhưng khu vực trồng hoa màu vụ Đông cần sớm được thu hoạch để kịp thời lấy nước từ các đợt xả của các hồ chứa thủy điện.

PV: Xin ông đánh giá vai trò của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trong việc cấp điện, nước phục vụ đổ ải năm nay?

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp: Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã có sự phối hợp rất chặt chẽ với ngành nông nghiệp để cấp nước đổ ải vừa đảm bảo thời gian, vừa đảm bảo mực nước theo yêu cầu. Trước mỗi đợt đổ ải, EVN đều yêu cầu các hồ chứa thủy điện Hòa Bình, Tuyên Quang và Thác Bà xả nước trước từ 2-3 ngày, nên mực nước tại Trạm thuỷ văn Hà Nội được duy trì cao hơn yêu cầu, giúp các trạm bơm lấy nước hiệu quả hơn.

Với tiến độ đủ nước như hiện nay, cùng với điều kiện thời tiết thuận lợi, Bộ NN&PTNT sẽ phối hợp với các địa phương và EVN để tính toán rút ngắn thời gian xả nước từ các hồ chứa thủy điện, hoặc giảm lưu lượng xả mỗi ngày để tiết kiệm nguồn nước nhằm đảm bảo an ninh năng lượng vào mùa khô năm 2022.

Về cung cấp điện cho các trạm bơm, EVN đã chủ động thực hiện phương án cung ứng điện an toàn, đảm bảo chất lượng, sẵn sàng cấp điện bổ sung cho các trạm bơm khi có nhu cầu.

PV: Dự kiến lượng nước có thể tiết kiệm được trong năm nay là bao nhiêu, thưa ông?

Thứ trưởng Nguyễn Hoàng Hiệp: Theo tính toán của Bộ NN&PTNT, mỗi m³ nước tiết kiệm được từ đợt đổ ải này để phục vụ phát điện vào mùa nắng nóng sẽ tiết kiệm được khoảng 300 đồng. Vì vậy, tinh thần chỉ đạo chung của Bộ NN&PTNT luôn đảm bảo đủ nước gieo cấy cho bà con, nhưng không để lãng phí nước.

Với sự chủ động, tích cực từ các địa phương cùng với điều kiện thời tiết thuận lợi, việc rút ngắn thời gian xả nước đổ ải hoặc giảm lưu lượng xả từ các hồ chứa thủy điện sẽ được Bộ NN&PTNT tính toán cùng với EVN và các địa phương.

Chúng tôi hiểu rất rõ giá trị nguồn nước, không chỉ cấp cho nông nghiệp mà còn đảm bảo an ninh năng lượng vào mùa khô, cấp nước sạch để phục vụ sinh hoạt nên chúng tôi đề nghị các địa phương cần tích cực hơn nữa để sớm kết thúc lấy nước đổ ải.

Dự kiến năm nay chúng ta có thể tiết kiệm được khoảng 2 tỷ m³ nước, tương đương với mức nước tiết kiệm được trong vụ Đông Xuân năm 2020-2021.

PV: Xin cảm ơn Thứ trưởng!

Chiến Thắng