PV: Một trong những kết quả nổi bật của vận hành hệ thống điện năm 2018 là chỉ phải huy động 285 triệu kWh sản lượng chạy dầu. Con số này thấp hơn nhiều so với chỉ tiêu dự kiến đầu năm (692 triệu kWh). Ông có thể chia sẻ những giải pháp chính yếu mà Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia (A0) đã triển khai để đạt được hiệu quả này?

Ông Vũ Xuân Khu: Dưới sự chỉ đạo sát sao của EVN, Trung tâm đã vượt qua nhiều khó khăn của năm 2018 như: Nhu cầu phụ tải tăng trưởng cao; lưu lượng nước về ở các hồ thủy điện miền Trung và miền Nam không đạt như dự kiến, thậm chí một số hồ không có nước về; nguồn than, khí cung cấp cho các nhà máy điện không đáp ứng được yêu cầu,...

A0 đã phối hợp hiệu quả với các đơn vị, điều hành hệ thống điện – thị trường điện an toàn, ổn định và kinh tế. Rất nhiều giải pháp đã được triển khai đồng bộ như: Trung tâm đã lập kế hoạch vận hành theo thời gian từ dài hạn cho đến ngắn hạn (năm tới, tháng tới, tuần tới, ngày tới, giờ tới và vận hành theo thời gian thực); qua đó giúp hệ thống điện vận hành sát thực tế nhất, sát với các nguồn cung của nhiên liệu. Bên cạnh đó, đề xuất và điều tiết chiến thuật huy động các nguồn điện thủy điện, nhiệt điện một cách hợp lý, phù hợp với từng thời điểm. 

Cùng với đó, A0 cũng đã điều hành thị trường phát điện cạnh tranh đảm bảo công bằng, minh bạch, trên cơ sở tối ưu và giảm thiểu lượng Qc (lượng phát trên giá biên của thị trường) để đảm bảo hệ thống điện vận hành một cách kinh tế nhất; không để xảy ra khiếu nại thắc mắc mà không có giải thích hợp lý.

PV: Năm nay, hệ thống điện sẽ phải đối diện với những thách thức thế nào, thưa ông?

Ông Vũ Xuân Khu: Việc điều hành hệ thống điện - thị trường điện năm 2019 còn nhiều thách thức hơn năm vừa qua. Bên cạnh những khó khăn của năm cũ chưa được giải quyết như phụ tải điện tiếp tục tăng trưởng cao; nguồn than, khí không đáp ứng đủ nhu cầu cho các nhà máy điện; các hồ thủy điện miền Nam và miền Trung thiết hụt nước, không tích được mực nước dâng bình thường, thì A0 còn phải chịu thêm một áp lực nữa là hàng loạt nhà máy điện mặt trời sẽ đưa vào vận hành trước ngày 30/6/2019.

Việc điều hành các nhà máy điện mặt trời sao cho đảm bảo an toàn hệ thống là thách thức rất lớn, do tính không ổn định của dạng năng lượng này. Dù vậy, A0 cũng sẽ phối hợp với các chủ đầu tư, tạo điều kiện tối đa để hỗ trợ cho các nhà máy điện mặt trời vận hành, nhằm tăng nguồn cung cho miền Nam.

PV: A0 sẽ giải quyết như thế nào để hài hòa cả mục tiêu vận hành ổn định hệ thống điện – thị trường điện và đảm bảo hiệu quả kinh tế của hệ thống?

Ông Vũ Xuân Khu: Việc vận hành kinh tế hệ thống điện luôn được A0 đặc biệt chú trọng trong công tác vận hành. Tuy nhiên, trong mọi thời điểm, mục tiêu cao nhất là phải vận hành an toàn, sau đó mới đến tính kinh tế của hệ thống.

Để đảm bảo cả hai mục tiêu trên, ngoài việc phát huy những giải pháp đã mang lại hiệu quả trong năm 2018, trong năm nay, A0 sẽ tiếp tục theo dõi chặt chẽ hơn khả năng cấp than, cấp khí để đề xuất với EVN cách thức huy động phù hợp, kinh tế và tuân thủ theo quy định của thị trường.

Đồng thời, A0 cũng tận dụng triệt để nhiệt điện than và tua bin khí ngay trong các tháng cuối năm 2018 và mùa khô này, nhằm giảm tối thiếu sản lượng điện chạy dầu trong các tháng cao điểm mùa khô.

Đặc biệt, trong năm 2019, A0 sẽ nâng cao chất lượng công tác dự bảo phụ tải ngắn hạn, dài hạn để đưa ra phương thức vận hành kinh tế nhất. Trong đó, sẽ giảm chu kì tính toán từ 1 tiếng xuống còn 30 phút ở tất cả các khâu, kể cả khâu vận hành hệ thống điện và thị trường. Phối hợp với các đơn vị đưa vào vận hành những hệ thống EMS/Scada nhằm hỗ trợ điều độ viên ra quyết định trong thời gian thực. Từng bước làm chủ các hệ thống giám sát vận hành mới như ghi sự cố, hệ thống bảo vệ diện rộng, giám sát chất lượng điện năng...

Ngoài ra, A0 cũng tính toán lập ra số lượng dịch vụ phụ theo quy định, thông tư mới; đồng thời phân bổ công suất dự phòng các dich vụ phụ này cho các đơn vị phát điện một cách phù hợp nhất.

PV: Trân trọng cảm ơn ông!

Thùy Lê (thực hiện)