Zambia: Thúc đẩy năng lượng tái tạo không nối lưới để cải thiện chỉ số tiếp cận điện năng

Với dân số hơn 17 triệu người, Zambia, đang phải vật lộn với những thách thức trong việc cung cấp điện cho người dân, đặc biệt là những người sống ở khu vực nông thôn. Tuy nhiên, những bước tiến gần đây trong lĩnh vực năng lượng, đặc biệt là việc áp dụng ngày càng nhiều các giải pháp năng lượng tái tạo không nối lưới đã giúp Zambia đạt được những bước tiến đáng kể.

Các giải pháp này, bao gồm hệ thống điện mặt trời mái nhà và lưới điện nhỏ ở các khu vực xa xôi và còn khó khăn, đã nổi lên như một giải pháp thay thế khả thi hơn là việc xây dựng các đường dây cấp điện từ trung tâm sản xuất điện của quốc gia, vốn rất tốn kém. Giải pháp này không chỉ giúp cung cấp nguồn điện giá rẻ hơn, thân thiện với môi trường hơn mà còn giúp kích thích phát triển kinh tế địa phương và dịch vụ cộng đồng.

Ảnh minh họa

Năm 2016, chính phủ Zambia đã đưa ra chính sách năng lượng quốc gia, với mục tiêu tăng tỷ lệ năng lượng tái tạo trong cơ cấu năng lượng của đất nước lên 50% vào năm 2030. Ngoài ra, chính phủ đã đưa ra một loạt các ưu đãi tài chính, như giảm thuế nhập khẩu và miễn thuế giá trị gia tăng để khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực năng lượng tái tạo.

Một ví dụ đáng chú ý về đóng góp của khu vực tư nhân trong thị trường năng lượng Zambia là Quỹ Beyond the Grid Fund for Zambia (BGFZ), một sáng kiến của nhiều nhà tài trợ nhằm cung cấp năng lượng sạch, giá cả phải chăng và đáng tin cậy cho một triệu người Zambia vào năm 2021.

Được khởi động vào năm 2016, BGFZ đã hợp tác với nhiều công ty tư nhân để triển khai các giải pháp phát điện không nối lưới trên toàn quốc. Tính đến năm 2020, quỹ đã giúp hơn 700.000 người được sử dụng nguồn điện sạch, đa số đều ở khu vực nông thôn. Ngoài ra, BGFZ còn giúp tạo ra hơn 1.000 việc làm trong lĩnh vực năng lượng tái tạo.

Mặc dù đã đạt được những thành quả đáng kể nhưng Zambia vẫn còn một số thách thức như chính sách, tài chính và sự phối hợp tốt hơn giữa chính phủ, nhà tài trợ và các doanh nghiệp tư nhân.