Dự án Vigna Agrivoltaica di Comunità do vườn nho La Svolta khởi xướng áp dụng hệ thống agrivoltaics – tích hợp tấm quang điện vào đất nông nghiệp. Các tấm quang điện không chỉ sản xuất điện tái tạo mà còn tạo bóng râm, giúp giảm nhu cầu tưới nước. Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng thách thức ngành nông nghiệp, mô hình này đang được kỳ vọng trở thành hình mẫu cho các vườn nho trên toàn thế giới.

Nâng chất lượng rượu

Tại La Svolta, agrivoltaics không chỉ giúp tiết kiệm tài nguyên mà còn nâng cao chất lượng rượu vang. Nhờ bóng râm từ các tấm quang điện, quá trình chín của nho được kéo dài hơn, giúp rượu cân bằng hơn về hương vị. Sự chậm rãi này cho phép đường trong quả tích tụ dần dần, tạo nên sự hài hòa giữa độ cồn và độ chua – yếu tố then chốt để làm nên những dòng vang cao cấp.

Ngoài ra, mô hình này còn mở ra khả năng trồng thêm những giống nho vốn không hợp khí hậu địa phương, nhờ điều kiện vi khí hậu được điều chỉnh. Lợi ích kinh tế – môi trường cũng rõ rệt: tiết kiệm nước, giảm chi phí, đồng thời tạo ra năng lượng sạch ngay trên cùng mảnh đất trồng nho. Đây chính là minh chứng rõ ràng cho tiềm năng của agrivoltaics trong việc biến những vùng nông nghiệp đang phải đối mặt với bất lợi về khí hậu thành các trung tâm vừa sản xuất nông sản chất lượng, vừa tạo ra năng lượng tái tạo.

Các tấm quang điện được tích hợp vào một vườn nho ở Puglia, giúp tăng cường sản xuất rượu vang thông qua hệ thống nông điện mặt trời.

Dự án Vigna Agrivoltaica di Comunità được triển khai với quy mô lớn, bao gồm 7.770 tấm quang điện màng mỏng, hai lớp, tổng công suất 970kW. Các tấm quang điện được bố trí với góc nghiêng 28 độ, vừa tối ưu hóa khả năng hấp thụ ánh sáng mặt trời, vừa tạo thành một “mái vòm” bảo vệ những giàn nho phía dưới. Thiết kế này lấy cảm hứng từ các giàn che truyền thống tại vườn nho Ý, mang lại giá trị cả về thẩm mỹ lẫn công năng.

Việc bố trí hợp lý này giúp tạo bóng râm che chở cho nho, giảm tác động từ nắng gắt và gió mạnh. Nhờ hiệu ứng bóng mát, thời điểm thu hoạch ở La Svolta được lùi lại ba đến bốn tuần so với các vườn nho lân cận. Quá trình chín kéo dài hơn giúp nho có thành phần cân bằng hơn, giảm nhu cầu phải can thiệp nhiều trong khâu sản xuất rượu vang.

Ngoài ra, hệ thống agrivoltaics còn mang lại lợi ích sinh thái rõ rệt: giữ nước tốt hơn cho cây trồng và giảm một nửa tốc độ gió, góp phần tạo nên một hệ sinh thái vườn nho khỏe mạnh và bền vững hơn. 

Ưu thế đặc biệt

Hệ thống điện mặt trời kết hợp nông nghiệp (agrivoltaics) tại La Svolta đã cho thấy những lợi ích rõ rệt cả về kinh tế lẫn môi trường. Các đánh giá kỹ thuật tại vườn nho ghi nhận giảm tới 20% lượng nước tưới tiêu, đồng thời tăng năng suất đất từ 20% đến 60%. Đây là bước tiến quan trọng trong bối cảnh khu vực Puglia thường xuyên đối mặt với khan hiếm nước và thời tiết cực đoan.

Ngoài ra, hệ thống này cho phép canh tác hơn 30 giống nho, phần lớn là giống bản địa của Puglia. Nhờ đó, La Svolta có thể mở rộng hướng sản xuất, bao gồm cả rượu vang sủi bọt từ nho trắng. Ban quản lý vườn nho kỳ vọng hệ thống agrivoltaics sẽ mang lại ưu thế đặc biệt cho các giống nho này, giúp đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng thị trường.

Thành công của La Svolta đã khơi dậy sự quan tâm mạnh mẽ về khả năng ứng dụng rộng rãi mô hình agrivoltaics trong lĩnh vực trồng nho. Trước tác động ngày càng lớn của biến đổi khí hậu, giải pháp này được xem như một con đường bền vững: vừa sản xuất năng lượng tái tạo, vừa duy trì nông nghiệp chất lượng cao.

Agrivoltaics không chỉ giúp giải quyết bài toán thiếu nước, nâng cao năng suất, cải thiện chất lượng nông sản, mà còn đóng góp cho mục tiêu năng lượng toàn cầu. Khi La Svolta tiếp tục hoàn thiện và mở rộng mô hình này, kinh nghiệm của họ có thể trở thành hình mẫu và nguồn cảm hứng cho các vườn nho trên khắp thế giới.

Gia Hiếu (Theo energy-reporters.com)