Buôn làng vùng sâu ở Đắk Lăk đổi mới nhờ có điện

Trong những năm qua, mặc dù còn gặp nhiều khó khăn do địa bàn rộng, địa hình phức tạp, dân số tăng nhanh, đặc biệt là dân di cư tự do từ các tỉnh, thành phố kéo đến sinh sống ở vùng sâu, vùng xa đông, nhưng bằng nhiều nguồn vốn khác nhau, tỉnh Đăk Lăk đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng đưa điện lưới quốc gia đến tận các xã, thôn, buôn vùng sâu, vùng xa phục vụ nhu cầu sinh hoạt và sản xuất cho nhân dân.

Kể từ khi có điện đến nay, cuộc sống của người dân ở các xã, thôn, buôn vùng sâu, vùng xa tỉnh Đăk Lăk đã thay đổi toàn diện, bộ mặt nông thôn ngày càng khởi sắc, người dân ngày càng tin tưởng hơn vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước.

Những ngày này, về thôn Bình Minh, thị trấn Krông Năng, huyện Krông Năng, chúng tôi không khỏi vui mừng trước sự đổi thay về mọi mặt của người dân nơi đây, đặc biệt kể từ khi có điện lưới quốc gia vào đầu năm 2016 đến nay. Ông Đinh Trọng Phú, năm nay đã 84 tuổi ở thôn Bình Minh tâm sự: “Sống cả đời người mà bây giờ trong nhà mới mua sắm đầy đủ các đồ dùng bằng điện phục vụ sinh hoạt trong gia đình. Lâu nay không mua không phải không có tiền mà vì không có điện. Bây giờ cuộc sống đã thay đổi rồi, đặc biệt từ khi có điện”.

Già làng Ama Hoa ở xã vùng sâu Cư Pui, huyện Krông Bông vui mừng khi có điện lưới quốc gia về thắp sáng trong sinh hoạt

Ông Đinh Thành Khương, Trưởng thôn Bình Minh cho biết: Thôn được thành lập năm 1994, toàn thôn hiện có 135 hộ, 651 khẩu. Mặc dù thuộc địa bàn thị trấn, nhưng trong nhiều năm qua, Bình Minh vẫn thuộc thôn đặc biệt khó khăn của huyện Krông Năng và người dân trong thôn phải chịu rất nhiều thiệt thòi. Đặc biệt những năm gần đây, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, mùa khô hạn ở Tây Nguyên ngày càng khốc liệt và kéo dài, người dân lại không có điện phục vụ sinh hoạt và tưới nước cho cây trồng.

Để có điện sinh hoạt và phục vụ sản xuất, năm 2004, hơn 70 hộ dân trong thôn đã tự nguyện đóng góp mỗi hộ bốn triệu đồng để kéo đường dây từ xã Phú Xuân về sử dụng, nhưng do khoảng cách quá xa, đường dây không bảo đảm nên nguồn điện phập phù, chập chờn khiến các mặt hàng điện tử mua về như ti vi, tủ lạnh, quạt điện, nồi cơm điện… cũng chỉ để ngắm ở góc nhà. Vào mùa khô hạn, những gia đình có điều kiện thì dùng máy nổ bơm nước tưới cà-phê, hồ tiêu, còn lại phải thuê máy tưới với chi phí khá cao.

Để giúp người dân nơi đây đẩy mạnh phát triển kinh tế, nâng cao đời sống, năm 2015, được sự quan tâm đầu tư của tỉnh Đăk Lăk và sự nỗ lực của ngành điện đã đẩy nhanh tiến độ thi công đưa nguồn điện lưới quốc gia về phục vụ nhu cầu điện sinh hoạt và sản xuất cho nhân dân trong thôn đúng vào dịp Tết Bính Thân 2016. Điện về, niềm vui của người dân vỡ òa và cũng kể từ đó, cuộc sống của người dân thôn Bình Minh đã hoàn toàn thay đổi.

Chị Đinh Thị Đức ở thôn Bình Minh chia sẻ: Trước đây khi chưa có điện, cuộc sống của người dân trong thôn vất vả lắm, nhất là với chị em phụ nữ. Cả ngày lao động trên rẫy, tối về lo cơm nước cho cả gia đình nhưng những hôm gặp trời mưa gió, củi ướt nên cơm bữa chín bữa sống. Thức ăn tươi sống mua về cũng không có nơi bảo quản, ảnh hưởng đến sức khỏe gia đình. Còn kể từ khi có điện đến nay, gia đình nào cũng sử dụng nồi cơm điện, tủ lạnh và máy giặt quần áo… nên chị em có nhiều thời gian hơn để chăm lo gia đình và tham gia các hoạt động của hội phụ nữ thôn. Nhờ đó, điều kiện học của con em trong thôn cũng tốt hơn và các hoạt động văn hóa, văn nghệ trong thôn cũng sôi nổi hơn trước rất nhiều.

Đến buôn M’Dhar 3, xã Ea Nuôl, huyện Buôn Đôn cuộc sống của bà con dân tộc ở đây cũng thay đổi hoàn toàn kể từ khi có điện. Ông Y Buốt Niê khẳng định: Nhờ có điện, nhiều hộ dân trong buôn đã đẩy mạnh chăn nuôi, mở rộng sản xuất, rẫy cà-phê, hồ tiêu thêm tươi tốt, cuộc sống từng bước đi vào ổn định. Từ những nông dân tay trắng, giờ đây nhiều người trong buôn đã xây dựng được nhà cửa khang trang, sắm sửa các vật dụng hiện đại trong nhà, mua ti vi, xe máy… Số hộ khá, giàu trong ngày càng tăng, hiện nhiều trong buôn có thu nhập từ 500 - 600 triệu đồng/năm...

Ở xã vùng sâu Cư Drăm, huyện Krông Bông trong những năm qua có nhiều công trình điện đã được đầu tư xây dựng, đặc biệt là Dự án cấp điện thôn, buôn năm tỉnh Tây Nguyên, trên địa bàn xã được đầu tư xây dựng 10 km đường dây trung áp; bốn km đường dây hạ áp; một TBA 22/0,4KV- 160kVA cấp điện cho 417 hộ dân nâng số hộ được sử dụng điện trong xã đạt mức 97%. Có điện tạo điều kiện thuận lợi cho cuộc sống sinh hoạt và sản xuất của người dân nơi đây.

Chị H’Roanh Êban, một trong những hộ đã vươn lên thoát nghèo cho biết: “Gia đình mình trước đây nghèo lắm nhưng bây giờ đã khá hơn rồi. Được Nhà nước quan tâm kéo điện về đến tận nhà mà không phải đóng tiền gì cả nên mình vui lắm. Bây giờ gia đình mình có điện để xem ti vi, con mình có cái điện để học bài và vào mùa khô hạn mình đã mua cái máy bơm để tưới cà-phê không tốn nhiều dầu như trước nữa”.

Chủ tịch xã Cư Drăm Nguyễn Văn Trung cho biết: Toàn xã hiện có 1.500 hộ với hơn 9.000 nhân khẩu, trong đó đồng bào dân tộc thiểu số chiếm đến 70%. Được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước đến nay toàn xã đã có trên 97% số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia. Nhờ có điện, nhiều gia đình đã đầu tư mở rộng sản xuất, chăn nuôi như mua bơm điện về tưới cà-phê, hồ tiêu, ngô lai, lúa nước trong mùa khô hạn nên năng suất, chất lượng các loại cây trồng cao hơn. Nhiều gia đình cũng sử dụng điện để bơm nước giếng lên sinh hoạt nên không còn cảnh xuống suối cõng nước về sinh hoạt như trước đây.

Đặc biệt, kể từ khi có điện, gia đình nào cũng có ti vi để nắm bắt chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cũng như kinh nghiệm trong sản xuất, chăn nuôi, chuyển đổi cây trồng, vật nuôi, áp dụng các khoa học kỹ thuật vào sản xuất, chăm sóc sức khỏe... Nhờ đó, đời sống vật chất, tinh thần của người dân ngày càng được nâng cao, số hộ nghèo toàn xã giảm xuống còn 20%, không còn hộ đói.

Lãnh đạo Công ty Điện lực Đăk Lăk cho biết, trong giai đoạn 2003-2015, ngành điện đã đầu tư gần 825 tỷ đồng đã được đầu tư vào các dự án điện nông thôn trên địa bàn tỉnh Đăk Lăk. Điển hình là Dự án cấp điện cho 63 thôn, buôn căn cứ cách mạng tỉnh Đăk Lăk đã được Công ty Điện lực Đăk Lăk triển khai và hoàn thành với khối lượng đầu tư gồm 115 km đường dây trung áp; 169 km đường dây hạ áp; 61 trạm biến áp (TBA); cấp điện cho 6.760 hộ dân với tổng vốn đầu tư trên 53,2 tỷ đồng.

Dự án cấp điện cho đồng bào các thôn, buôn chưa có điện năm tỉnh Tây Nguyên, riêng khu vực tỉnh Đăk Lăk gọi tắt là Dự án 315 thôn, buôn được Công ty Điện lực Đăk Lăk tiếp nhận và triển khai lắp đặt công tơ cho gần 23.000 hộ dân thuộc 11 huyện trên địa bàn tỉnh, gồm: M’Đrắc, Ea Kar, Krông Pắc, Krông Năng, Buôn Đôn, Ea Súp, Cư M’gar, Krông Bông, Ea H’leo, Krông Ana và Krông Búc. Tổng khối lượng thi công gần 479 km đường dây trung áp; 545 km đường dây hạ áp và 297 TBA với nguồn vốn trên 412 tỷ đồng.

Ngoài ra, để nâng cao chất lượng điện năng, giảm tổn thất trên lưới, Công ty Điện lực Đăk Lăk và Tổng Công ty Điện lực miền Trung đã bố trí nguồn vốn để đầu tư, nâng cấp lưới điện. Bên cạnh nguồn vốn huy động, Công ty Điện lực Đăk Lăk còn sử dụng nhiều nguồn vốn vay từ Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), vốn ODA song phương (JICA, KfW…) đầu tư cấp điện trên địa bàn 80 xã, phường thuộc 14 huyện, thị xã, thành phố với tổng mức đầu tư hơn 193 tỷ đồng, cấp điện cho hơn 12.000 hộ dân… Đến nay, các công trình điện đã hoàn thành đưa vào sử dụng, mang lại những hiệu quả bước đầu trong việc nâng cao chất lượng điện năng, giảm tổn thất trên lưới.

Với sự quan tâm đầu tư trên của Đảng, Nhà nước và ngành Điện đã góp phần đưa Đăk Lăk trở thành một trong những tỉnh có số thôn, buôn, số hộ dân sử dụng điện lưới quốc gia cao nhất trong năm tỉnh Tây Nguyên. Từ đây, điện lưới quốc gia đã vươn xa đến các khu vực miền núi, vùng sâu vùng xa, thực hiện nhiệm vụ xóa đói, giảm nghèo, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào dân tộc thiểu số. Đây cũng là tiền đề quan trọng đưa Tây Nguyên từng bước phát triển theo kịp các khu vực khác trong cả nước.