Việc triển khai ứng dụng thành tựu cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đòi hỏi EVNNPT phải chuẩn hóa được thiết bị, kết nối các hệ thống, các phần mềm CNTT hiện có thành một hệ thống thống nhất, đảm bảo khai thác một cách hiệu quả, tiết kiệm nhân lực cũng như chi phí. 

Tự động hóa, tiết kiệm lao động

Hiện nay, EVNNPT đang quản lý vận hành hơn 143 TBA, trong đó có 80% các trạm biến áp sử dụng hệ thống điều khiển tự động, các thiết bị bảo vệ, điều khiển trong các TBA đều sử dụng rơle bảo vệ và bộ điều khiển số (đều là các thiết bị điện tử thông minh - IED). 

Ngoài ra, EVNNPT đang triển khai trạm biến áp số với hệ thống điều khiển sử dụng giao thức IEC 61850 đến cấp mạng thiết bị (process bus) và dự kiến đưa vào vận hành chính thức năm 2019. Đến năm 2020, EVNNPT sẽ chuyển 60% TBA 220 kV thành TBA không người trực.

Thu thập dữ liệu và giám sát hiện đại

Nhằm thu thập dữ liệu đo đếm theo thời gian thực từ các công tơ ranh giới, công tơ nội bộ chính xác, tin cậy để quản lý sản lượng điện năng truyền tải, tổn thất điện năng và phục vụ vận hành thị trường điện, EVNNPT đang thực hiện dự án Xây dựng hệ thống thu thập dữ liệu công tơ. Đến nay, EVNNPT đã triển khai kết nối các công tơ ranh giới giữa EVNNPT với các nhà máy điện, các công ty điện lực và công tơ nội bộ tại các trạm 500, 220 kV.

Mặt khác, trong lưới điện truyền tải, MBA và kháng điện là các thiết bị đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo ổn định, an toàn, tin cậy truyền tải và cung cấp điện, đồng thời có giá trị lớn nhất. Cuối năm 2016, EVNNPT đã trang bị thiết bị giám sát dầu online cho tất cả các MBA và kháng điện 500 kV còn lại trên lưới chưa được trang bị. Hiện nay, EVNNPT đang triển khai Hệ thống giám sát bản thể máy biến áp, hệ thống thu thập các số liệu đầu vào như thông số vận hành, số liệu khí hòa tan, tổn hao điện môi… tiến hành xử lý, đánh giá và đưa ra các khuyến nghị cho việc bảo dưỡng, sửa chữa phù hợp. Bên cạnh đó, EVN đang triển khai lắp đặt hệ thống ghi sự cố tại một số TBA trên lưới truyền tải. Hệ thống ghi lại các nhiễu loạn, bất thường và sự cố trên lưới phục vụ cho mục đích phân tích, đánh giá các sự cố, những bất thường trên lưới điện.

Ứng dụng công nghệ trong quản lý vận hành…

EVNNPT đang triển khai xây dựng doanh nghiệp số hóa, hoàn thành tích hợp các hệ thống phần mềm quản lý, các hệ thống đang sử dụng phân tán tại Tổng công ty vào một phần mềm, hoặc hệ thống phần mềm chung để quản lý tài sản và quản lý quá trình SXKD cũng như đầu tư xây dựng của Tổng công ty. Ngoài ra, Tổng công ty đang triển khai hệ thống GIS và tích hợp được các phần mềm ứng dụng liên quan: Quản lý kỹ thuật, quản lý tiến độ (trong QLDA), quản lý mạng truyền dẫn,…triển khai hệ thống quản lý tài sản theo tiêu chuẩn ISO 55000, hệ thống quản lý tài sản tập trung vào độ tin cậy (RCM).
 
EVNNPT đang triển khai thử nghiệm ứng dụng máy bay không người lái trong kiểm tra định kỳ đường dây. Hiện nay, việc kiểm tra định kỳ thiết bị, hành lang lưới điện truyền tải do nhân viên vận hành thực hiện bằng cách đi dọc tuyến và trèo lên cột để kiểm tra. Máy bay không người lái (UAV) có thể sử dụng hiệu quả trong quản lý vận hành đường dây tải điện cao áp, đặc biệt kiểm tra thiết bị đang mang điện, đối với khu vực đi lại khó khăn, các vị trí hiểm trở, giúp giảm thời gian kiểm tra và nâng cao năng suất lao động. 

Qua thực tế vận hành, nhiều sự cố xảy ra trên các đường dây 500, 220 kV, đặc biệt các đường dây đi qua khu vực địa hình, khí hậu phức tạp, việc xác định điểm sự cố tốn rất nhiều nhân lực, thời gian. Để giải quyết khó khăn này, EVNNPT đang triển khai dự án lắp đặt thiết bị định vị sự cố cho 69 đường dây 550 kV, 220 kV quan trọng, các đường dây đi qua khu vực đồi núi cao, xảy ra nhiều sự cố. Đến cuối năm 2017, toàn bộ các đường dây 500 kV và các đường dây 220 kV nối nguồn và cấp điện quan trọng đã được trang bị hệ thống định vị sự cố dùng sóng lan truyền. Máy chủ phân tích, xác định điểm sự cố được đặt tại các Công ty truyền tải điện và tại cơ quan Tổng công ty.

Việc EVNNPT sử dụng các thiết bị, công nghệ mới trong quản lý, vận hành, bảo vệ hệ thống truyền tải điện không chỉ là yêu cầu khi tham gia cuộc cách mạng 4.0, mà còn thiết thực góp phần quan trọng để lưới điện truyền tải liên tục an toàn, ổn định phục vụ các hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội, an ninh, quốc phòng và thị trường điện Việt Nam trong giai đoạn hội nhập quốc tế. 

Theo TCĐL Chuyên đề Quản lý & Hội nhập