Page 102 - Cẩm nang Chăm sóc sức khỏe ban đầu cho CBCNV trong Tập đoàn Điện lực Việt Nam
P. 102
Nicotine là một chất không màu, chuyển thành màu nâu khi cháy và có mùi
thuốc khi tiếp xúc với không khí. Nicotine được hấp thụ qua da, miệng và niêm
mạc mũi hoặc hít vào phổi. Người hút thuốc trung bình đưa vào cơ thể 1 đến 2
mg nicotine mỗi điếu thuốc hút. Hút thuốc lá đưa nicotine một cách nhanh chóng
đến não, trong vòng 10 giây sau khi hít vào.
Cơ quan kiểm soát dược và thực phẩm Hoa Kỳ (FDA) xếp nicotine vào
nhóm các chất có tính chất dược lý gây nghiện chủ yếu, tương tự như các chất ma
tuý Heroin và Cocain.
- Monôxyt carbon (khí CO)
Khí CO có nồng độ cao trong khói thuốc lá và sẽ được hấp thụ vào máu,
gắn với hemoglobin với áp lực mạnh hơn gấp nhiều lần ôxy. Với người hút trung
bình 1 bao thuốc mỗi ngày thì hàm lượng hemoglobin khử có thể tới 7-8%. Sự
tăng hemoglobin khử làm giảm lượng ôxy chuyển đến tổ chức gây thiếu máu tổ
chức và ảnh hưởng đến chức năng của nhiều cơ quan trong cơ thể.
- Các phân tử nhỏ trong khói thuốc lá
Khói thuốc lá chứa nhiều chất kích thích dạng khí hoặc dạng hạt nhỏ. Các
chất kích thích này gây nên các thay đổi cấu trúc của niêm mạc phế quản dẫn đến
tăng sinh các tuyến phế quản, các tế bào tiết nhầy và làm mất các tế bào có lông
chuyển. Các thay đổi này làm tăng tiết nhầy và giảm hiệu quả thanh lọc của thảm
nhầy, lông chuyển. Phần lớn các thay đổi này có thể hồi phục được khi ngừng hút
thuốc.
- Các chất gây ung thư
Trong khói thuốc lá có trên 40 chất trong số đó gồm cả các hợp chất thơm
có vòng đóng như Benzopyrene có tính chất gây ung thư. Các hoá chất này tác
động lên tế bào bề mặt của đường hô hấp gây nên tình trạng viêm mạn tính, phá
huỷ tổ chức, biến đổi tế bào dẫn đến dị sản, loạn sản tiến triển thành ác tính hoá.
b) Tác hại của thuốc lá
- Ung thư
Một trong những tác hại nguy hiểm nhất của thuốc lá là tăng nguy cơ bị ung
thư phổi. Các hóa chất trong khói thuốc lá có thể gây tổn thương tế bào trong phổi
và những tế bào bị thương tổn này có thể trở thành tế bào ung thư. Nguy cơ bị ung
thư phổi liên quan đến số lượng thuốc hút và thời gian hút thuốc.
Một công trình nghiên cứu vào năm 2011 cho thấy trên 80% ung thư phổi
tại Anh Quốc trong năm 2010 là do hút thuốc. Hiện nay, những người hút thuốc
tử vong vì ung thư phổi cao gấp 15 lần so với người không hút thuốc.
Hút thuốc không chỉ gây ra ung thư phổi mà còn có thể dẫn đến những loại
ung thư khác như ung thư vòm họng, thận, dạ dày, gan, vú và cổ tử cung.
84