Page 39 - Cẩm nang Chăm sóc sức khỏe ban đầu cho CBCNV trong Tập đoàn Điện lực Việt Nam
P. 39
d) Dinh dưỡng hợp lý bao gồm sử dụng các loại thực phẩm có nhiều giá trị dinh
dưỡng
Dinh dưỡng hợp lý không chỉ là chọn các loại thực phẩm với nguyên tắc là:
khẩu phần ăn cân đối, số lượng vừa đủ và phối hợp nhiều loại thực phẩm mà còn
chọn thực phẩm có nhiều giá trị dinh dưỡng. Thực phẩm có nhiều giá trị dinh
dưỡng là thực phẩm có hàm lượng cao của vitamin và muối khoáng nhưng có ít
năng lượng. Thực phẩm có nhiều giá trị dinh dưỡng cung cấp nhiều viatmin, muối
khoáng và chất xơ trên 1 Kcal hơn thực phẩm có ít giá trị dinh dưỡng. Ví dụ như
thực phẩm rau, hoa, quả có nhiều giá trị dinh dưỡng vì chúng có hàm lượng cao
của vitamin B, vitamin C, và muối khoáng như calcium và magnesium và chất sơ
trong một khẩu phần.
Thực phẩm có giá trị dinh dưỡng là thực phẩn có ít chất béo và đường. Ví
dụ so sánh về giá trị dinh dưỡng trong cùng một loại thực phẩm là một khẩu phần
khoai tây và một khẩu phần khoai tây chiên, mặc dù chúng có cùng lượng 1 Kcal
nhưng 1 khẩu phần khoai tây cung cấp cung cấp nhiều vitamin và muối khoáng
hơn khoai tây chiên. Một số loại thực phẩm như sup lơ, cà rôt thì rõ ràng nhiều
giá trị dinh dưỡng và các thực phẩm khác như là khoai tây chiên, mỳ tôm và các
đồ chiên rán thì ít giá trị dinh dưỡng. Các thực phẩm khô như quả khô, các loại
hạt, quả bơ có nhiều năng lượng nhưng chúng là nguồn dinh dưỡng quan trọng
bao gồm các axit béo không bão hòa, calcium và sắt. Những thực phẩm khác như
sữa và sữa chua có cùng giá trị dinh dưỡng nhưng sản phẩn thường thì có nhiều
năng lượng hơn loại sản phẩm tách béo. Các sản phẩm này cung cấp nhiều
calcium, vitamin B2, vitamin A, vitamin D và protein.
đ) Dinh dưỡng hợp lý bao gồm sử dụng các loại thực phẩm cung cấp ít năng
lượng
Các loại rau ăn lá có hàm lượng nước cao và ít năng lượng nằm trong nhóm
này. Hầu hết các thực phẩm có nhiều chất béo thì có nhiều năng lượng. Những cá
nhân lựa chọn loại thực phẩm có ít năng lượng sẽ có khẩu phần ăn ít chất béo và
nhiều giá trị dinh dưỡng. Ăn các loại thực phẩm có ít năng lượng có thể là phương
pháp giảm cân. Một số cá nhân cố gắng duy trì cân nặng hoặc giảm cân thì có thể
giới hạn thực phẩm ăn vào bằng cách chọn các thực phẩm cung cấp ít năng lượng.
Dinh dưỡng hợp lý là khẩu phần ăn phải bao gồm các nhóm thực phẩm và
cung cấp đủ giá trị dinh dưỡng và năng lượng. Chọn loại thực phẩm có nhiều giá
trị dinh dưỡng hoặc thực phẩm có ít năng lượng sẽ đảm bảo khẩu phần ăn có đủ
giá trị dinh dưỡng và dự phòng tăng cân.
2.2.3. Vai trò của các chất sinh năng lượng
Thực phẩm là nguồn cung cấp năng lượng chính cho cơ thể, trong đó chất
đạm, chất đường bột, chất béo trong thực phẩm là chất sinh năng lượng.
21