Phân tích cơ cấu tăng giá thành trong quá trình sản xuất bột giấy và giấy cho thấy, trong ba yếu tố đầu vào tác động trực tiếp đến giá thành gồm nguyên liệu thô, vật liệu phụ và nhiên liệu thì mức tăng giá của các loại nhiên liệu phục vụ sản xuất là cao nhất. Năng lượng được sử dụng cho ngành Giấy chủ yếu là điện, than, dầu DO và dầu FO. Những mặt hàng này đang chịu chung số phận “bão giá”, do đó tiết kiệm năng lượng là công tác quan trọng của ngành Giấy trong giai đoạn hiện nay.
 |
|
Tiết kiệm năng lượng phải đầu tư máy móc đồng bộ |
Tại Tổng công ty Giấy Việt Nam, các giải pháp tiết kiệm năng lượng đã được triển khai từ năm 2004 cho tới nay, như: Cải tạo hệ thống đối lưu để tăng hiệu quả thu hồi bụi, tăng hiệu suất lò, tiết kiệm than, điện. Giải pháp này đã giúp ngành Giấy giảm tiêu hao than cho sản xuất 1 tấn hơi từ 163,7 kg xuống 140 kg, số than tiết kiệm được 24.305 tấn; giảm lượng điện tiêu thụ sản xuất 1 tấn hơi từ 8,4 kWh xuống 7 kWh, tiết kiệm được 667,67 MWh điện. Với giải pháp lắp biến tần, ngành Giấy đã giảm được 25% lượng điện tiêu thụ của động cơ quạt gió và quạt khói lò hơi; cải tạo chế độ vận hành các máy nén khí để tiết kiệm điện, nước cho sản xuất khí nén, tiết kiệm được 1619,7 MWh và 98.595 m3 nước làm mát…
Ngoài các giải pháp về kỹ thuật, Tổng công ty tăng cường quản lý nội vi, tận dụng lại các nguồn nhiệt thải từ các công đoạn như: Thu hồi nhiệt từ khói thải của lò hơi để làm nóng nước cấp cho sản xuất, tận dụng gió nóng thải ra từ các chụp sấy để gia nhiệt cho không khí, kiểm soát chiếu sáng hợp lý tại các khu vực sản xuất… Tuy nhiên, để giảm tiêu thụ điện và than, lãnh đạo Tổng công ty cho rằng cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp: Thay thế dần các thiết bị cũ, kém hiệu quả, phát huy công suất thiết bị, không vận hành thiết bị trong tình trạng non tải; giảm thiểu nhiệt mất bằng cách bảo ôn đường ống; sử dụng lò đốt đa năng, tận dụng nhiệt của các chất rác thải công nghiệp sinh hơi công nghệ; cải thiện chế độ công nghệ, quy trình vận hành, bảo dưỡng máy móc, thiết bị để nâng cao hiệu suất.
 |
|
Để giảm tiêu thụ năng lượng, Nhà máy giấy Bãi Bằng cần phải thực hiện đồng bộ các giải pháp. |
Tại Công ty CP Giấy Phong Châu, tiết kiệm năng lượng cũng được chú trọng. Công ty đã áp dụng quy trình sản xuất sạch hơn làm hệ thống mái che cho các khu nguyên liệu. Mái che bảo vệ nguyên liệu không bị mưa nắng nên sẽ lưu giữ được lâu hơn, tránh cho nguyên liệu bị quá khô khi trời nắng gây ra bụi hoặc bị ướt khi trời mưa gây ra mủn thối làm ô nhiễm nước bề mặt. Cải thiện được điều kiện làm việc trong Công ty và tránh ô nhiễm môi trường. Ước tính sẽ giảm được khoảng 3% tiêu hao nguyên liệu, tương đương giảm phát thải 28,1 tấn CO2/năm. Giảm tiêu thụ than 150 tấn/ năm (= 210.000.000 đồng/năm), tương đương giảm phát thải 28,1 tấn CO2/năm; 3,8 tấn bụi/năm. Giảm tiêu thụ nguyên liệu (do thu hồi bột tốt hơn và tỷ lệ sản phẩm hỏng giảm).
Qua thực hiện các giải pháp sản xuất sạch hơn, Công ty cổ phần giấy Phong Châu đã cải thiện đáng kể được vấn đề môi trường, mỗi năm mang lại lợi ích hàng tỉ đồng trong vấn đề tiết kiệm năng lượng. Đại diện công ty cho biết: Lợi ích từ sản xuất sạch hơn là rất lớn, cần phổ biến, tuyên truyền sâu rộng cho các doanh nghiệp trong cả nước để sản xuất sạch hơn trở thành mô hình sản xuất không thể thiếu của các doanh nghiệp trên con đường phát triển bền vững.
Theo đánh giá của các chuyên gia trong ngành Giấy, chi phí năng lượng trong sản xuất giấy và bột giấy chiếm đến 20 - 30% chi phí sản xuất. Với khoảng 500 doanh nghiệp sản xuất giấy và bột giấy ở nước ta, có tốc độ tăng trưởng ngành đạt 15 -16%, thì nhu cầu năng lượng cho ngành Giấy sẽ tăng rất nhanh trong các năm tới. Nếu không thực hiện các giải pháp tiết kiệm năng lượng, ngành Giấy sẽ phải đối mặt với việc tăng nhanh giá thành sản phẩm và khó cạnh tranh với hàng ngoại nhập.