Cha mẹ là người tị nạn Rwanda, Nyakarundi lớn lên tại Burundi cho đến khi nội chiến xảy ra buộc cả gia đình phải ra đi lần nữa. Tái định cư tại Mỹ, anh học khoa học máy tính tại Đại học Georgia và năm 19 tuổi mở startup đầu tiên.
Henri Nyakarundi bên phát minh của mình
|
Doanh nhân trẻ này không muốn làm thuê và luôn thích tự quyết định. Tuy vậy, sản phẩm của anh – một kiosk di động chạy năng lượng mặt trời có thể sạc điện thoại và kết nối cộng đồng – lại mong muốn tạo ra hàng ngàn việc làm khắp châu Phi.
Nó nhận được rất nhiều giải thưởng sáng chế và công nhận từ những công ty lớn như Microsoft. Trả lời CNN, Nyakarundi bày tỏ tham vọng mang đến ít nhất 50.000 đến 100.000 doanh nghiệp nhỏ. Đó là điều có thể làm được nếu nhìn vào một dân số sẽ tăng gấp đôi trong 25 đến 30 năm nữa.
Ý tưởng về kiosk của Nyakarundi nảy ra khi anh quay lại quê nhà trong kỳ nghỉ và nhận thấy dù nhiều người có điện thoại, họ lại gặp khó khăn khi sạc chúng. Tại Rwanda, các nhà phân tích ước tính 70% dân số đã sở hữu di động nhưng chỉ 18% có điện, theo World Bank.
Phác thảo thiết kế đầu tiên trên giấy, anh đã phát minh ra kiosk chạy năng lượng mặt trời đặt lên xe đạp và sạc cùng lúc tối đa 80 điện thoại.
Công ty của Nyakarundi, ARED, vận hành theo hệ thống nhượng quyền, cho các đại lý thuê kiosk. Đại lý kiếm tiền từ sạc điện thoại và bán các dịch vụ kèm theo như thẻ điện thoại, trả hóa đơn điện.
“Đó là kinh doanh trong một cái hộp”, Nyakarundi nói. Anh chuyển về Rwanda năm 2012 sau khi nguyên mẫu hoàn thiện. “Tôi mong muốn làm thứ gì đó không phải chỉ giải quyết một vấn đề mà còn tác động đến xã hội bằng cách tạo ra các doanh nghiệp nhỏ cho mọi người”.
Hiện có khoảng 25 kiosk đang hoạt động tại Rwanda, phần lớn tại các khu vực nông thôn nơi người dân phụ thuộc vào di động để liên lạc và gửi tiền. Tuy nhiên, sau 4 năm cẩn thận nghiên cứu mô hình kinh doanh, Nyakarundi đã sẵn sàng để mở rộng quy mô. Anh dự định cho thuê từ 600 đến 800 kiosk trong 2 năm tới.
Đối tượng mà Nyakarundi hướng tới là những người thiếu cơ hội việc làm. Các đại lý chỉ mất 100 USD để thuê kiosk từ ARED. Họ kiếm được từ 38 đến 107 USD/tháng, đủ để trả tiền thuê và nuôi sống gia đình. Công ty hoàn toàn miễn phí với phụ nữ và người khuyết tật.
“Họ là nhóm người bị tổn thương nhất tại châu Phi, đặc biệt về kinh tế. Phụ nữ không được tiếp cận nguồn vốn như đàn ông, còn người khuyết tật ít có cơ hội hơn”, nhà sáng lập ARED giải thích.
Sembemba Jean Pierre là người khuyết tật, ông phải cho hai con thôi học vì không kiếm đủ tiền khi làm thợ sửa đồng hồ. Nhờ có kiosk di động, con trai ông được quay lại trường. Thậm chí, ông còn mơ đến một ngôi nhà riêng. “Tôi từng đi cả ngày mà không có ai thuê sửa đồng hồ. Bây giờ, ít nhất tôi cũng có thu nhập hàng ngày. Gia đình tôi không còn phải ôm bụng đói ngủ nữa”, ông trả lời CNN qua người phiên dịch.
Người muốn đăng ký làm đại lý phải từ 25 tuổi trở lên và có hai lá thư giới thiệu từ những người lãnh đạo cộng đồng, đủ để loại trừ người xấu. Lựa chọn đại lý đúng đắn rất quan trọng vì nó là cánh cổng dẫn đến doanh thu của công ty. ARED chỉ thu về hoa hồng rất khiêm tốn (gần 1%) từ đại lý còn doanh thủ chủ yếu đến từ quảng cáo trên các mặt kiosk.
Tuy nhiên, ARED không dừng lại ở đây. Họ đang phát triển nguyên mẫu mới để ra mắt mùa thu này, mang đến các cơ hội doanh thu lớn hơn. Đó là các “smart kiosk” cung cấp Wi-Fi, Intranet và dữ liệu. ARED đang chuyển hướng từ một kiosk cơ bản sang một công ty công nghệ. “Nhiều người không tận dụng được smartphone vì họ không đủ tiền trả Internet. Tại sao không tạo ra mạng intranet riêng – mạng lưới nội dung trên kiosk để phục vụ cộng đồng?”, Nyakarundi trăn trở.
Khách hàng có thể truy cập intranet miễn phí còn nhà quảng cáo phải trả tiền để thực hiện các khảo sát hay thu thập dữ liệu. Wi-Fi được cung cấp với mức phí thấp. Mục tiêu của Nyakarundi là tối đa hóa doanh thu mà không phải thu hoa hồng từ các đại lý. Ngoài ra, anh còn phát triển phần mềm theo dõi và liên lạc với mỗi kiosk nhằm chuẩn bị cho cuộc mở rộng trong mơ của mình.