|
Mỹ và chính quyền Sài Gòn đã tìm mọi cách phá hoại cột cờ của Việt Nam Dân chủ cộng hòa (Ảnh tư liệu)
|
Trong cuộc chiến giành độc lập dân tộc, đôi bờ cầu Hiền Lương đã trở thành "nhân chứng lịch sử" mang trên mình nỗi đau chia cắt đất nước, nơi đã chứng kiến cảnh tang tóc, đau thương nhưng vô cùng anh dũng kiên trung của nhân dân đôi bờ Nam - Bắc. Theo quy định của Hiệp định Giơnevơ, tất cả các đồn cảnh sát giới tuyến phải treo cờ hàng ngày.
Treo cờ là chuyện bình thường, song "chọi cờ" mới là chuyện "quốc gia đại sự". Thời điểm bấy giờ, hai cột cờ ở hai đầu cầu giới tuyến là cuộc đọ sức đầu tiên của ta và địch ở khu phi quân sự. Bên này cột cao hơn thì bên kia lại nâng cao thêm một vài mét, bên này cờ to hơn thì bên kia phải làm cờ to hơn nữa.
Lần theo tư liệu lịch sử, trong những năm kháng chiến chống Pháp, các chiến sĩ của ta làm cột cờ bằng một cây phi lao có chiều cao 12m và treo cờ Tổ quốc khổ 15m2. Khi lá cờ của ta tung bay làm nức lòng của đồng bào hai miền thì Pháp cắm cờ tam tài lên nóc lô cốt Xuân Hòa ở bờ Nam cao 15m. Theo yêu cầu của đồng bào giới tuyến “Cờ ta phải cao hơn, đẹp hơn cờ địch” nên các chiến sĩ an ninh vũ trang lặn lội vào rừng sâu tìm được cây gỗ cao 18m về thay cột cờ cũ, trên đỉnh treo lá cờ 24m2.
Hốt hoảng trước cảnh đồng bào miền Nam thường tổ chức chào cờ Tổ quốc khi đi làm đồng hoặc lên nương rẫy, ngay sau đó chính quyền Sài Gòn dưới sự hỗ trợ của đế quốc Mỹ đã cho dựng trụ cờ bằng xi măng cốt thép cao 30m tại bờ Nam và trên đỉnh cho treo một lá cờ ba sọc cỡ lớn, có hệ thống đèn neon nhấp nháy đủ màu để thách đố. Chúng còn cho loa chiến tranh tâm lý chõ sang bờ Bắc khiêu khích suốt đêm ngày.
Được Trung ương giúp đỡ, vào tháng 7/1959, các chiến sĩ công an vũ trang dựng cột cờ bằng ống thép cao 34,5m, trên đỉnh gắn một ngôi sao vàng 5 cánh bằng đồng có đường kính 1,2m. Trên 5 đỉnh ngôi sao đều gắn những chùm bóng điện loại 500W (15 bóng) với lá cờ 108m2. Khi lá cờ đỏ sao vàng được kéo lên cao vút nhuộm đỏ bừng sáng cả một vùng trời, đồng bào ở bờ Bắc ngưng mọi việc đồng áng vui mừng reo hò, đồng bào bờ Nam thì sung sướng đến chảy nước mắt. Lá cờ Tổ quốc ở đầu cầu giới tuyến tung bay trong niềm vui sướng, tự hào của bà con đôi bờ.
Quá bất ngờ trước sự kiện này, Ngô Đình Diệm và chính quyền Sài Gòn vội vàng tôn cột cờ lên 35m và lên giọng mỉa mai: “Bắc Việt muốn “chọi cờ” nhưng chọi sao nổi với quốc gia”. Đáp lại lòng mong mỏi của đồng bào ta, Chính phủ đã điều một đơn vị xây dựng chở vật liệu từ Hà Nội vào xây dựng lại cột cờ cao 38,6m, treo lá cờ đại 134m2, nặng 15kg. Để phục vụ cuộc đấu tranh chính trị ở hai đầu giới tuyến và dọc bờ sông Bến Hải trong năm 1956-1957, công nhân Tổ đường dây Nhà máy điện Vĩnh Linh (tỉnh Quảng Trị) đã dùng 500 bóng đèn kết thành 4 dây treo lên đỉnh cột cờ cao 38,6m.
Những công nhân Tổ đường dây Nhà máy điện Vĩnh Linh khi ấy đã không quản ngại nguy hiểm, duy trì đủ 500 bóng đèn và giữ cho ánh sáng cột cờ không bao giờ tắt như một biểu tượng của tinh thần bất khuất, kiên trung của miền Bắc xã hội chủ nghĩa, vẫy gọi nhân dân miền Nam giữ vững niềm tin và hi vọng vào một ngày độc lập, Bắc - Nam sum họp một nhà. Lá cờ đỏ sao vàng như sự hiện diện thường xuyên của miền Bắc XHCN ngay sát bên cạnh miền Nam đang kiên cường đấu tranh với Mỹ - Diệm.
Hôm nay, đứng trên cầu Hiền Lương lộng gió, mọi vật đã đổi thay, sự sống hồi sinh đến khó tin ngay trên đôi bờ giới tuyến, nhưng câu chuyện về lá cờ được thắp sáng trên bầu trời giới tuyến sẽ còn vang vọng mãi đến mai sau…