Theo báo cáo của Công ty Nhiệt điện Mông Dương 1, nhà máy có công suất 1.080 MW, vận hành từ cuối năm 2015. Mỗi năm, nhà máy tiêu thụ 3 triệu tấn than và thải ra 1 triệu tấn tro xỉ.
Theo thiết kế ban đầu, tro xỉ sẽ được chôn lấp tại bãi thải của nhà máy với dung tích 2,25 triệu m3. Hệ thống thải tro, xỉ bằng công nghệ ướt. Theo đó tro, xỉ được thải ra từ lò hơi, qua hệ thống băng tải, xích cào đưa lên xilo, sau đó bơm ra bãi thải qua hệ thống đường ống (với tỷ lệ 4 nước/1tro, xỉ) để lắng đọng. Nước ở hồ thải sẽ được bơm ngược lại để tái sử dụng.
Từ tháng 4/2016, đã có một số đơn vị đến thu mua xỉ đáy lò tái sử dụng để làm vật liệu sản xuất xi măng, làm vật liệu thay thế cát trong bê tông tươi, làm vật liệu để lấp lỗ khoan trong khai thác đá. Đến hết năm 2017, toàn bộ lượng xỉ đáy lò đã được tiêu thụ hết, hiện chỉ còn lại lượng tro bay vẫn chưa tiêu thụ được.
Trao đổi với phóng viên Báo Công Thương, ông Nguyễn Tiến Thành – Giám đốc Công ty Nhiệt điện Mông Dương 1 - cho biết, từ khi Chính phủ ban hành Quyết đinh 1696/QĐ-TTg và mới đây nhất là Quyết định 452/QĐ-TTg về xử lý tro, xỉ, thạch cao của các nhà máy nhiệt điện, nhà máy hóa chất, phân bón để làm nguyên liệu sản xuất vật liệu xây dựng và trong các công trình xây dựng, công ty đã tích cực chủ động liên hệ với nhiều nhà máy xi măng và các doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng tro xỉ để làm xi măng hay gạch không nung. Đến nay một lượng lớn tro, xỉ của nhà máy đã được cung cấp cho mục đích nêu trên, lượng còn lại mới thải lên hồ bằng nước.
Hiện tại, Công ty vẫn đang tiếp tục liên hệ với các doanh nghiệp, người dân có nhu cầu để tiêu thụ lượng tro, xỉ còn lại trong bãi thải. Thậm chí còn cho không và hỗ trợ vận chuyển miễn phí đến tận cơ sở.
Đề cập đến thông tin một số báo chí phản ánh rằng, Công ty có thể phải dừng hoạt động nếu không có phương hướng giải quyết khi bãi thải tro, xỉ đầy, ông Nguyễn Tiến Thành khẳng định sẽ không để xảy ra tình trạng phải dừng hoạt động của nhà máy. “Chúng tôi sẽ nỗ lực tìm cách giải quyết hiệu quả nhất, đồng thời có báo cáo gửi Tổng công ty Phát điện 3 và Tập đoàn Điện lực Việt Nam để xem xét hỗ trợ giải quyết triệt để hơn" - ông Nguyễn Tiến Thành khẳng định.
Mới đây, Đoàn công tác của Cục Kỹ thuật an toàn và môi trường công nghiệp đã có báo cáo với Bộ Công Thương về tình hình tiêu thụ tro, xỉ của các nhà máy nhiệt điện than khu vực Đông Bắc. Kết quả cho thấy, Công ty Nhiệt điện Mông Dương 1 sử dụng công nghệ lò hơi CFB, lượng tro, xỉ thải ra là 1.125 triệu tấn/năm. Hiện toàn bộ lượng tro, xỉ đáy lò (khoảng 450.000 tấn, chiến 40% tổng khối lượng tro, xỉ) đã được tiêu thụ. Phần tro bay chiếm 60% khối lượng, 675.000 tấn) được thải bằng nước biển lên bãi chứa và không tiêu thụ được do nhiễm mặn. Thể tích còn lại của bãi chứa đủ đáp ứng yêu cầu vận hành của nhà máy trong 12 tháng.
Thời gian tới công ty sẽ tăng cường tìm kiếm mở rộng thị trường tiêu thụ tro, xỉ của nhà máy và cung cấp cho các nhà máy xi măng, gạch không nung; các đơn vị sản xuất vật liệu xây dựng và tạo điều kiện tối đa cho các đơn vị để vận chuyển, tiêu thụ và tái sử dụng tro, xỉ. Cùng với đó, Công ty đang tiến hành các thủ tục gửi cơ quan chức năng địa phương, UBND thành phố Cẩm Phả, UBND tỉnh Quảng Ninh tạo điều kiện phê duyệt quy hoạch chi tiết bãi thải xỉ số 2.
Bên cạnh đó, Công ty sẽ kiến nghị lên cơ quan chủ quản trình các cơ quan chức năng sớm có hướng dẫn cụ thể hơn đối với vấn đề tro xỉ của các nhà máy nhiệt điện nói chung, tận dụng nguồn tài nguyên này để sản xuất gạch không nung, san lấp mặt bằng...