Chuyên gia cao cấp Ngân hàng Thế giới đánh giá về Thủy điện Trung Sơn

Thủy điện Trung Sơn vừa hòa lưới điện tổ máy số 2 thành công, đánh dấu bước tiến để hoàn thành toàn bộ công trình vào tháng 8/2017. Đây là dự án thủy điện lớn đầu tiên của Việt Nam do Ngân hàng Thế giới (WB) hỗ trợ tín dụng. evn.com.vn có cuộc trao đổi với ông Trần Hồng Kỳ - chuyên gia cao cấp về năng lượng, đồng chủ nhiệm dự án Thủy điện Trung Sơn của WB.

 

Ông Trần Hồng Kỳ - Chuyên gia cao cấp năng lượng của WB - Ảnh: Lê Việt

PV: Ông đánh giá như thế nào về tiến độ và chất lượng của công trình này?

Ông Trần Hồng Kỳ: Việc phát điện tổ máy 1 và 2  của Thủy điện Trung Sơn về cơ bản đạt được tiến độ đề ra. Đây là cột mốc hết sức quan trọng để dự án có thể “về đích” đúng hẹn trong năm nay.

Chúng tôi vui mừng khi tiến độ và chất lượng của dự án cơ bản được đảm bảo. Điều này đã được Hội đồng Nghiệm thu Nhà nước về các công trình xây dựng và Ban An toàn Đập Quốc tế khẳng định, cũng như được kiểm chứng qua việc tích nước và phát điện 2 tổ máy đầu tiên an toàn và hiệu quả.

Việc đánh giá tổng thể về chất lượng của Dự án vẫn được tiếp tục cho đến khi dự án hoàn thành.

PV: Thưa ông, có ý kiến cho rằng WB vốn có quan điểm “bảo thủ” với các dự án thủy điện do liên quan đến các vấn đề môi trường, di dân, tái định cư… Vậy tại sao WB lại đồng ý tài trợ vốn cho Thủy điện Trung Sơn?

Ông Trần Hồng Kỳ: Đây một dự án thủy điện có quy mô trung bình được thiết kế kỹ càng; tuân thủ nghiêm các quy tắc của quốc tế về thiết kế kỹ thuật, phân tích các phương án chọn lựa, và đặc biệt là các yếu tố về môi trường, xã hội và an toàn đập. 

Trong dự án, đã có những cam kết rõ ràng về tuân thủ các chính sách an toàn và xã hội của WB. Trong quá trình triển khai, tôi cho rằng chủ đầu tư đã làm tốt vấn đề này, qua đó đã hạn chế và giảm thiểu tác động không chỉ trong khu vực công trường, khu vực lòng hồ mà còn ở khu vực hạ lưu và tuyến đường dây.

Một ví dụ điển hình là chủ đầu tư đã chủ động đánh giá và thực hiện các biện pháp hiệu quả giảm tác động tới hạ lưu trong thời gian tích nước hồ chứa.

Không chỉ đánh giá đầy đủ, chính xác và thực hiện giảm thiểu các tác động môi trường; mà trách nhiệm của các bên (chủ đầu tư, nhà thầu, địa phương) cũng rất rõ ràng; có sự giám sát chặt chẽ của chủ đầu tư, tư vấn giám sát và WB.

Công trình Thủy điện Trung Sơn dự kiến hoàn thành toàn bộ trong tháng 8/2017, sẽ cung cấp trên 1 tỷ kWh cho hệ thống mỗi năm - Ảnh: Lê Việt

PV: Một trong những vấn đề được dư luận rất quan tâm là công tác sinh kế cho những người dân đã nhường đất để xây dựng công trình. Ông đánh giá như thế nào về việc triển khai công tác này ở Thủy điện Trung Sơn?

Ông Trần Hồng Kỳ: Phục hồi sinh kế và nâng cao điều kiện sống cho những người dân bị ảnh hưởng là vấn đề được WB quan tâm và cũng là một trong những mục tiêu của dự án. 

Đã có một chương trình tổng thể về phục hồi sinh kế cho cộng đồng bị ảnh hưởng. Ngoài phần ngân sách cho đền bù tái định cư tuân thủ theo chính sách của Chính phủ Việt Nam và WB, trong dự án còn dành một khoản ngân sách 2 triệu USD để thực hiện chương trình khôi phục sinh kế cho người dân thông qua các hoạt động nâng cao năng lực, tạo cơ hội, cung cấp con giống cây trồng và hỗ trợ kỹ thuật cho người dân.

Một đơn vị tư vấn đã được "cắm bản" để trực tiếp hướng dẫn người dân triển khai chương trình này. Đây là một nét riêng của Thủy điện Trung Sơn và chúng tôi rất hy vọng sẽ góp phần nâng cao đời sống cho người dân.

Thực hiện thành công chương trình phục hồi sinh kế không dễ dàng, vì phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố như cách làm, ngân sách, sự nỗ lực và hợp tác của chính quyền và người dân địa phương. WB và Chủ đầu tư dự án sẽ thảo luận để tiếp tục thực hiện và mở rộng hiệu quả chương trình này.

PV: Sau dự án này, WB có tiếp tục hỗ trợ EVN thực hiện các dự án điện nguồn điện khác không, thưa ông?

Ông Trần Hồng Kỳ: Chúng tôi rất tự hào vì đã có cơ hội đóng góp vào dự án Thủy điện Trung Sơn và rất mong muốn tiếp tục hợp tác với EVN nói riêng, Việt Nam nói chung. 

Ngoài dự án này, WB đang đồng hành cùng EVN triển khai nhiều dự án về nâng cao hiệu quả và mở rộng lưới điện truyền tải và phân phối. WB cũng đang trong quá trình thảo luận để hỗ trợ EVN triển khai dự án điện mặt trời Sông Bình (tỉnh Bình Thuận) và Trị An (tỉnh Đồng Nai).

PV: Xin cảm ơn ông!