Những người đón Tết muộn

 

Tại Phòng Điều độ Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia (A0) đêm Giao thừa, 2 điều độ viên vẫn miệt mài dán mắt theo dõi 28 chiếc màn hình ghi nhận diễn biến tình hình cung ứng điện cả nước. “Số nhà máy đang phát, công suất đang được huy động, thực tế từ các trạm biến áp, trên các đường dây... đều được hiển thị” - anh Nguyễn Huy Phước - Điều độ viên A0 chia sẻ.

 

Vì trách nhiệm đảm bảo vận hành ổn định, an toàn hệ thống điện quốc gia, với những chuyên gia điều độ A0, ngày Tết cũng như ngày thường, ngày 3 ca trực vẫn “đều như vắt chanh”. Ở căn phòng này, ánh đèn chưa bao giờ tắt và điều độ viên không bao giờ được phép rời ca trực dù chỉ bước ra khỏi phòng. 

 

Cũng theo anh Nguyễn Huy Phước, công việc của người điều độ viên A0 là thực hiện theo đúng phương thức vận hành, đó là những kế hoạch đã được dự kiến trước: Kế hoạch năm/tháng/tuần/ ngày... Tuy nhiên, tất cả những dự báo đều có sai số nên những người điều độ viên phải rất “tỉnh”, “nhanh nhạy” và chính xác. “Một thao tác sai, một mệnh lệnh không chính xác, hậu quả thật khó lường. Không chỉ gây nguy cơ mất điện cả một vùng/miền, thậm chí cả nước mà còn kéo theo rất nhiều hệ lụy khác: Hư hỏng máy móc thiết bị; hơn thế, nếu thao tác nhầm, đóng điện ở đường dây đang sữa chữa, tính mạng của hàng chục con người làm việc trên đường dây sẽ gặp nguy hiểm...”, anh Phước cho hay.

 

Đặc biệt, trong những ngày lễ, Tết, công việc của những điều độ viên A0 lại càng căng thẳng, bởi quy luật sử dụng điện không giống ngày thường nên sai số so với phương thức dự kiến sẽ nhiều hơn. Có những đơn vị, doanh nghiệp họ nghỉ Tết theo quy định của Nhà nước; nhưng có những đơn vị, doanh nghiệp nghỉ Tết rất ít, nhất là các doanh nghiệp nước ngoài. Do đó, việc dự báo sản lượng điện công nghiệp, sản xuất, kinh doanh trong những ngày Tết không dễ dàng. Chính vì vậy, những dịp lễ, Tết luôn được A0 tính toán kĩ, chuẩn bị sẵn sàng mọi phương án, hạn chế rủi ro đến mức thấp nhất. 

 

 “Thông thường, sản lượng điện sử dụng trong những ngày Tết không cao hơn những ngày thường, nhưng lại biến động mạnh giữa các ngày. Còn nhiệm vụ của A0 là cân bằng cung - cầu hệ thống điện. Lúc này, phải tăng/giảm nguồn cung như thế nào cho hợp lý là việc không hề đơn giản... Hơn thế, nhu cầu sử dụng điện thấp, không có nghĩa là chúng tôi “nhàn”. Nguồn cung quá thấp sẽ dẫn đến hiện tượng điện áp cao - một quy định không được phép vi phạm. Lúc này, chúng tôi lại phải dò tìm trên hệ thống có băng tụ nào đang đóng thì cắt đi, cắt các đường dây nhẹ tải hoặc không tải ra khỏi hệ thống...”, vừa quan sát màn hình, anh Phước vừa giải thích.

 

Có nghe, có trực tiếp chứng kiến công việc của các anh, mới thấy những điều độ viên vất vả như thế nào. 8 tiếng làm việc liên tục trong môi trường tĩnh lặng với độ tập trung cao, không một phút, giây được phép lơ là. Thậm chí, việc ăn giữa ca trực cũng được thực hiện ngay tại một căn phòng nhỏ, thông với phòng trực. “Hai điều độ viên thay nhau “giải quyết nhanh gọn” bữa ăn. Cơm chưa kịp xuống dạ dày đã phải quay trở lại công việc”. 

 

Có lẽ, với những người không có chuyên môn về điều độ hệ thống điện, đây quả là 8 tiếng đồng hồ nhàm chán, bởi ngoài nhìn những hiển thị trên màn hình, thực hiện các khẩu lệnh duy trì sự cân bằng cung – cầu của hệ thống điện,  điều độ viên không có những phút giây giải trí, thư giãn. Nhưng với họ, nhờ niềm đam mê công việc, khi đã bước chân vào phòng Điều độ, mọi niềm vui, nỗi buồn đều được để lại sau cánh cửa.

 

Với những "người lính" điều độ, cứ bước vào ca trực, ngày Tết cũng như ngày thường

 

Mất “cảm giác Tết”

 

33 tuổi, anh Nguyễn Huy Phước đã có 6 năm trực Tết, trong đó có tới 3 năm đón Giao thừa bên hệ thống màn hình của Phòng Điều độ A0. Anh chia sẻ: “Nếu ngày xưa, mỗi lần Tết đến tôi cũng như đa số bạn bè, người thân đều rất háo hức: Tết năm nay được nghỉ bao nhiêu ngày, sẽ đi đâu, làm gì... Nhưng từ khi trở thành điều độ viên (năm 2009), tôi mất dần “cảm giác Tết”. Với chúng tôi, tất cả các dịp lễ, Tết đều giống ngày thường, vẫn đi làm, đi trực. Nhịp sống không có gì thay đổi”.

 

Anh Nguyễn Văn Dũng – một Điều độ viên khác của A0 cho biết: “Cứ bước vào ca trực, chúng tôi luôn bị công việc cuốn hút, nên cũng chẳng có thời gian nghĩ đến  Giao thừa, hay là mồng 1 Tết...” Thậm chí, có những điều độ viên của A0 phải trực Tết liên tục 4 ngày: Ca sáng 30 Tết, sáng mồng 1, sáng mồng 2, tối mồng 3 Tết... “Ưu tiên những đồng nghiệp quê xa như Hà Tĩnh, Nghệ An, Quảng Bình, Hà Giang..., nên những anh em ở Hà Nội hoặc quê ở gần sẵn sàng “gánh” thay”, anh Dũng cho biết. 

 

Anh Phước tâm sự: “Cũng có lúc chạnh lòng khi nghĩ đến gia đình mình đang quây quần đón Giao thừa. Nhưng rồi phút bâng  khuâng đó cũng qua đi rất nhanh. Trách nhiệm đảm bảo an toàn cho hệ thống điện cả nước lại kéo chúng tôi về với công việc”.

 

Hết ca trực đêm Giao thừa, hai điều độ viên khác lại tiếp tục vào thay ca. Chúng tôi cầu chúc cho các anh luôn có sức khỏe, hệ thống điện quốc gia vận hành an toàn không chỉ trong những ngày vui Tết, đón Xuân mà còn an toàn, ổn định suốt cả năm.