Đã nhiều lần tham gia chứng kiến đóng điện ở các địa phương của tỉnh Sơn La, nhưng lần này chúng tôi được các cán bộ của Công ty Ðiện lực Sơn La giới thiệu về dự án đóng điện ở bản Pa Khôm. Nghe cái tên Pa Khôm vừa quen vừa lạ, ai đó trong xe hỏi: Có phải gần với Ðồn Biên phòng Pa Khôm không? Thật ra, bản Pa Khôm mà chúng tôi đang hướng tới thuộc địa bàn vùng sâu, vùng xa đặc biệt khó khăn của xã Mường Lựm, huyện Yên Châu.
Trên đường đi, Phó Giám đốc Điện lực Yên Châu Trần Tuấn Minh kể: Xã Mường Lựm trước đây người ta hay gọi là Mường Quên. Lối nói chữ ấy ám chỉ vùng đất này địa hình dốc đứng, giao thông đi lại rất khó khăn, cho nên dường như bị bỏ quên. Thế nhưng, từ trung tâm xã Mường Lựm lên bản Pa Khôm còn khó khăn hơn, vượt mấy dốc đá mà vẫn chưa tới nơi. Chính vì vậy mà việc kéo đường điện lên bản Pa Khôm phải chờ đến ngày hôm nay, điều mà chính người dân ở đây cũng chỉ dám mơ ước.
Nhà văn hóa học tập cộng đồng của bản Pa Khôm ngày có điện đông vui khác lạ bởi sắc phục của đồng bào Mông, màu áo của công nhân ngành Điện, cán bộ huyện, xã hòa với mầu xanh núi rừng trong Ngày hội Ðại đoàn kết toàn dân tộc ở Pa Khôm. Trưởng bản Pa Khôm Thào A Giống cho biết: Theo chỉ đạo của huyện, năm nay Ngày hội Ðại đoàn kết có thể tổ chức từ ngày mồng 1 cho đến hết ngày 18/11 và do cơ sở lựa chọn. Khi bàn việc đóng điện, chi bộ bản, Mặt trận Tổ quốc và chính quyền bản đề nghị chọn tổ chức cùng vào Ngày Ðại đoàn kết toàn dân tộc. Ý kiến ấy nêu ra được mọi người nhất trí cao. Mừng ngày đóng điện, 40 hộ dân, với hơn 200 nhân khẩu bản Pa Khôm nhất trí mổ một con bò, nhà nào có điều kiện thì giã bánh dày.
Theo trưởng bản, chưa đến ngày đóng điện, nhưng nhiều hộ gia đình đã mổ gà, làm bánh mời anh em họ hàng, cán bộ, công nhân đang thi công tranh thủ ăn mừng. Không khí ấy làm cho Ngày hội ở Pa Khôm vui hơn cả ngày Tết, dường như ai cũng muốn chia sẻ niềm vui có điện.
Giám đốc Công ty CP Thiết bị xây dựng NNH Ðinh Khắc Ðức cho biết: Ðơn vị đã thi công ở nhiều nơi, nhưng chưa ở đâu công tác giải phóng mặt bằng lại thuận lợi, nhanh chóng như ở đây. Mặc dù cột điện có thể được đặt vào vị trí vườn rau, đầu hồi nhà nhưng tất cả các hộ dân vẫn sẵn sàng hiến đất. Những ngày mưa bão, đường trơn, vật liệu, cột điện bị mắc ở dốc đá bản Ôn Ốc, dân bản còn tham gia hỗ trợ vận chuyển vật liệu bảo đảm tiến độ thi công.
Cũng bởi lý do này, công trình khởi công tháng 3/2018, giai đoạn thi công chính lại vào giữa mùa mưa, gặp rất nhiều khó khăn, nhưng tiến độ chung vẫn vượt kế hoạch về trước thời hạn hợp đồng 45 ngày. Nhờ vậy, Ngày hội Ðại đoàn kết toàn dân tộc ở Pa Khôm trùng vào ngày đóng điện, niềm vui ấy đối với đồng bào Mông ở Pa Khôm như được nhân lên.
Giám đốc Công ty Ðiện lực Sơn La Cầm Văn Giáo cho biết, từ nguồn vốn của dự án cấp điện cho bốn huyện vùng lòng hồ sông Ðà và vùng phụ cận, Công ty Ðiện lực Sơn La đã cân đối để kéo điện về thêm cho 13 bản thuộc huyện Yên Châu, trong đó có bản Pa Khôm. Như vậy, đến thời điểm này, huyện Yên Châu chỉ còn năm bản của xã Chiềng Hạc là chưa có điện, đạt 96,7%. Trong đó, mức đầu tư kéo điện cho 13 bản ở huyện Yên Châu, gồm: Gần 25 km đường đây 35 kV, 19 km đường dây 0,4 kV, 10 trạm biến áp 35/0,4 kV, 651 công-tơ, bóng điện được đấu nối vào đến tận nhà dân. Riêng bản Pa Khôm có 40 hộ dân đã lắp đặt xong công-tơ, bóng điện, đồng thời người dân được hướng dẫn làm hợp đồng sử dụng điện an toàn.
Bữa cơm trong Ngày hội Ðại đoàn kết toàn dân tộc và mừng điện về bản ở Pa Khôm diễn ra thật vui, đầm ấm, xua đi cái lạnh đầu mùa. Trong lời phát biểu của Trưởng bản Thào A Giống, mọi người đều cảm nhận được sự mộc mạc, chân thành, đó chính là tấm lòng người dân bản Pa Khôm ơn Ðảng, Nhà nước. Ðây cũng chính là động lực giúp đồng bào cùng nhau đoàn kết, hăng say lao động sản xuất, xây dựng bản làng ấm no, hạnh phúc.
Cùng về chia vui với người dân bản Pa Khôm hôm nay còn có Bí thư Chi bộ bản Tà Số 1, Trưởng bản và Trưởng ban Mặt trận bản Ôn Ốc. Bí thư Chi bộ bản Tà Số 1 Mùa A Của chia sẻ: "Tà Số có điện lâu rồi, bây giờ điện sáng mới về Pa Khôm. Chúng tôi như hai anh em, tuy khác huyện nhưng sống ở cạnh nhau cho nên hôm nay phải đến uống rượu, cùng chung vui mà".
Trong ngày vui của dân bản hôm nay, tôi còn được nghe câu chuyện xúc động về gia đình anh Thào A Tệnh, cán bộ thi hành án huyện Yên Châu. Anh Tệnh nhớ lại: Khi khởi công, dựng cột, kéo dây, bố anh là ông Thào A Lự (85 tuổi, cán bộ du kích thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp) luôn là người hăng hái, theo sát công việc kéo điện. Những ngày ốm, ông bảo con dìu ra để nhìn thấy cột điện về đến đầu bản.
Ông nói với mọi người rằng: "Chỉ mong được sống để nhìn thấy điện sáng về đến bản Pa Khôm thì chết cũng được". Tiếc rằng, cách đây gần hai tháng, bố anh Tệnh ốm nặng và mất.
Trước khi chia tay, bà con chạy ra dúi vào tay mọi người cặp bánh dày đã chuẩn bị từ trước. Ðối với đồng bào Mông, cử chỉ ấy thật ấm áp, gần gũi và chân tình. Chia sẻ niềm vui hôm nay mới thấu hiểu hạnh phúc mong chờ ánh sáng điện của đồng bào vùng cao đến nhường nào. Với Pa Khôm, có điện nghĩa là có cuộc sống ấm no, hạnh phúc, yên vui.