|
Toàn cảnh hội thảo.
|
Hội thảo có sự tham gia của lãnh đạo các cơ quan chức năng, các nhà hoạch định chính sách, nhiều chuyên gia trong và ngoài nước cũng như cộng đồng doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhằm trao đổi và chia sẻ những thông tin chuyên sâu về chuỗi cơ hội đi kèm với thách thức mà Việt Nam sẽ gặp phải trong quá trình chuyển đổi năng lượng hướng tới giảm thiểu carbon.
Từ đó, tìm ra các giải pháp phát triển năng lượng carbon thấp và phát triển các nguồn năng lượng tái tạo tại Việt Nam, đặc biệt là nâng cao cơ hội tiếp cận các nguồn vốn từ các tổ chức tài chính quốc tế và Vương quốc Anh cho các dự án năng lượng tái tạo tại Việt Nam.
Phát biểu tại Hội thảo, Thứ trưởng Bộ Công Thương Cao Quốc Hưng khẳng định, cùng với tốc độ phát triển nhanh của các nền kinh tế quốc dân trong khu vực, Việt Nam chắc chắn về sự gia tăng nhanh của nhu cầu năng lượng của các quốc gia trong cộng đồng kinh tế ASEAN.
Thứ trưởng Cao Quốc Hưng nhấn mạnh: Rõ ràng, đảm bảo an ninh năng lượng và phát triển năng lượng một cách bền vững ngày càng trở nên quan trọng đối với các nước trong khu vực, và đây chính là thời điểm để xây dựng lộ trình chuyển đổi năng lượng với các mục tiêu rõ ràng và kế hoạch hành động được thiết kế tốt. Việc đảm bảo nhu cầu năng lượng trong khi đảm bảo sự phát triển bền vững vẫn luôn là thách thức to lớn với các quốc gia đang phát triển trong đó có Việt Nam.
Trong vòng 20 năm qua, Việt Nam đã đạt được mức tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) ấn tượng từ 6-7%. Nhưng mặt khác, nhu cầu điện năng đã tăng trên 13% cho giai đoạn 2000-2010 và trên 11% cho giai đoạn 2011-2016, riêng năm 2018 vừa qua là trên 10%.
Thứ trưởng Cao Quốc Hưng nhận định, trước đây nhu cầu điện năng của Việt Nam thường tăng gấp 1,8 - 2,0 lần tốc độ tăng trưởng GDP (gần đây hệ số này đã có xu hướng giảm đi - một xu thế tích cực) và nhu cầu điện năng tăng cao liên tục nhiều năm như vậy tạo ra những sức ép lớn về đầu tư cho năng lực phát điện, truyền tải và phân phối của quốc gia.
Nhìn về tương lai, các dự báo chỉ ra rằng từ nay cho đến năm 2030, nền kinh tế Việt Nam sẽ tiếp tục tăng trưởng ở mức cao từ 6,5 - 7,5%/năm, do đó ưu tiên cao phải được dành cho đảm bảo nhu cầu năng lượng cho phát triển đất nước một cách bền vững.
Theo Quy hoạch phát triển Điện lực Quốc gia đã được Chính phủ phê duyệt, công suất lắp đặt nguồn điện cả nước sẽ lên đến 130.000 MW năm 2030 so với 47.000 MW hiện nay. Như vậy, khoảng 83.000 MW nguồn điện mới sẽ cần phải được xây dựng và đưa vào vận hành từ nay đến 2030, cũng với đó là các cơ sở hạ tầng truyền tải và phân phối.
Trong bối cảnh đó, một trong những mục tiêu ưu tiên của Việt Nam là phát triển năng lượng tái tạo để giảm dần sự phụ thuộc vào các dạng năng lượng phát điện truyền thống nhằm bảo vệ môi trường, vì sự phát triển bền vững của Việt Nam và các nước trong khu vực.
Với vị trí địa lý, đường bờ biển dài, đặc thù khí hậu nhiệt đới gió mùa và nền kinh tế nông nghiệp mạnh, Việt Nam có nguồn năng lượng tái tạo dồi dào và đa dạng, có thể khai thác cho sản xuất năng lượng như thủy điện, điện gió, điện mặt trời, sinh khối, địa nhiệt, nhiên liệu sinh học,...
Các nghiên cứu đánh giá tiềm năng năng lượng tái tạo cho thấy đến năm 2030 Việt Nam có khả năng phát triển khoảng 8.000 MW thủy điện nhỏ; 20.000 MW điện gió; 3.000 MW điện sinh khối; 35.000 MW điện mặt trời.
Theo Thứ trưởng Cao Quốc Hưng, để khuyến khích phát triển năng lượng tái tạo, phục vụ các mục tiêu phát triển ấy, Bộ Công Thương đã xây dựng và trình Chính phủ ban hành hàng loạt các cơ chế như Feed-in-Tariff Mechanism cho điện mặt trời, điện gió, điện sản xuất từ chất thải rắn, điện sinh khối,... Chính phủ cũng ban hành các chính sách ưu đãi khác cho các nhà đầu tư như ưu tiên cung cấp tín dụng, miễn/giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, tiền thuê đất, sử dụng Hợp đồng mua bán điện mẫu,...
Thứ trưởng Cao Quốc Hưng khẳng định, với các chính sách nhất quán và các cơ chế hỗ trợ cụ thể, chúng ta đang chứng kiến một "làn sóng" đầu tư của các nhà đầu tư trong nước và quốc tế vào lĩnh vực phát triển năng lượng tái tạo tại Việt Nam.
Tuy nhiên, Thứ trưởng Cao Quốc Hưng cũng thẳng thắn cho rằng, việc phát triển nhanh các nguồn năng lượng tái tạo trong thời gian qua vẫn đang đối mặt với một số bất cập và thách thức như chi phí đầu tư còn cao, số giờ vận hành nguồn điện thấp, cơ sở hạ tầng lưới điện một số khu vực nhiều tiềm năng về năng lượng tái tạo chưa sẵn sàng để giải phóng công suất, yêu cầu sử dụng đất lớn (nhất là các dự án điện mặt trời), các khó khăn trong điều khiển, điều độ hệ thống điện khi tỷ trọng nguồn điện từ năng lượng tái tạo trong hệ thống tăng lên,... Bởi vậy, trong thời gian tới, sẽ cần có một chương trình để giải quyết lần lượt các bất cập này.
Đồng tình với quan điểm của đại diện Bộ Công Thương, ông Gareth Ward - Đại sứ Vương Quốc Anh tại Việt Nam nhấn mạnh, Việt Nam trong những năm gần đây nổi lên là một nhà sản xuất năng lượng quan trọng ở Đông Nam Á và được xếp trong nhóm bốn quốc gia hàng đầu Đông Nam Á về sản xuất dầu khí và trữ lượng dầu.
Đồng thời, nhu cầu cho việc phát triển nguồn năng lượng tái tạo ở Việt Nam đang ngày càng tăng và Chính phủ cũng có những sáng kiến để thúc đẩy sản xuất năng lượng tái tạo, đặc biệt là gió và mặt trời.
Với vai trò là một trong những quốc gia dẫn đầu thế giới về gió ngoài khơi với công suất lắp đặt lớn nhất toàn cầu là 7,6 GW, Anh luôn cam kết giải quyết vấn đề biến đổi khí hậu và hỗ trợ việc chuyển hướng sang nền kinh tế xanh hơn, giảm thiểu carbon, ở cả Vương quốc Anh và trên toàn thế giới.
Cũng tại Hội thảo, các doanh nghiệp của Vương quốc Anh trong lĩnh vực năng lượng tái tạo và tài chính xanh đã có những chia sẻ với phía Việt Nam về cách tiếp cận chính sách và phát triển các khung pháp lý, chia sẻ chuyên môn hàng đầu thế giới về năng lượng hướng tới giảm thiểu carbon, từ nghiên cứu và đổi mới đến giảm chi phí và công nghệ. Đây cũng là cơ hội để các chuyên gia trong nước và quốc tế trao đổi, thảo luận, đóng góp ý kiến về các giải pháp phát triển năng lượng sạch và năng lượng tái tạo tại Việt Nam trong thời gian tới.