Tỷ phú Jack Ma sinh ra trong một gia đình nghèo, trượt đại học 2 lần, bị hàng chục công ty từ chối trước khi thành công với công ty thứ 3 của chính mình là Alibaba.
Bà Zhang Ying - vợ của ông chủ Alibaba - cho biết: “Jack Ma không phải là người đẹp trai nhưng ông ấy có thể làm nhiều thứ mà những người đàn ông đẹp trai khác không làm được. Một trong những điều đó là khả năng học hỏi. Jack Ma là người rất cầu thị. Khi còn ở tuổi thiếu niên, ông ấy đều đặn dậy sớm mỗi ngày để làm hướng dẫn viên cho các du khách tham quan thành phố Hàng Châu nhằm trau dồi khả năng tiếng Anh".
Trong kinh doanh, một trong những câu cửa miệng của Jack Ma cũng là: “Bạn nên học hỏi từ các đối thủ, nhưng đừng nên sao chép họ, nếu không, bạn sẽ chết!””.
Vậy trong quá trình điều hành doanh nghiệp, nhà lãnh đạo cần phải học hỏi những gì?
1. Những điều chưa biết
Mỗi người đều nên có niềm đam mê học tập suốt đời. Bộ não con người có xu hướng tự động tạo sự kết nối và niềm tin giúp chúng ta lấp đầy những “khoảng trống” do thiếu hụt thông tin. Có một sự thật phải chấp nhận rằng chúng ta luôn có những vùng bị thiếu thông tin và có những chân lý mãi sau này chúng ta mới được biết đến.
Một cách học hiệu quả là trò chuyện với các chuyên gia, khách hàng và đồng nghiệp. Tại sao đối thủ lại mạnh tay đầu tư vào một sản phẩm/dịch vụ mà nhà lãnh đạo tự cho rằng đã lỗi thời? Nếu không học hỏi, họ có thể sẽ đưa ra những quyết định dựa trên thông tin sai lệch hoặc thậm chí vô tình lờ đi những thông tin chính xác.
2. Nhận biết thời điểm thích hợp để hành động
Hành động sai thời điểm có thể khiến nhà lãnh đạo phải trả giá đắt.
Là người tiên phong trong một lĩnh vực, nhà lãnh đạo có thể thành công và giành được nhiều khách hàng, thống lĩnh một phân khúc thị trường. Tuy nhiên ngày nay, nhờ công nghệ, mọi thứ thay đổi một cách nhanh chóng. Lợi thế tiên phong sẽ hoàn toàn biến mất khi đối thủ cạnh tranh tiếp cận thành công với giải pháp công nghệ mới nhất, rẻ nhất và tốt nhất. Đây là cách mà các thị trường đang nổi vụt trở thành những “ngôi sao công nghệ”, điển hình là câu chuyện của Estonia - quốc gia đầu tiên trên thế giới sử dụng thẻ cư trú kỹ thuật số.
Trong bối cảnh lợi thế của người dẫn đầu đang ngày càng suy giảm, nhà lãnh đạo cần phải học cách nhận biết khi nào nên dừng lại và chờ đến thời điểm thích hợp nhất để hành động.
3. Cách đối diện với những quyết định trong quá khứ
Đánh giá những quyết định trong quá khứ có thể giúp nhà lãnh đạo học hỏi từ những chiến thắng, thử thách cũng như thất bại của chính mình.
Trong bài phát biểu tại buổi lễ tốt nghiệp của Đại học Stanford vào năm 2005, cố lãnh đạo Apple Steve Jobs từng nói: “Bạn không thể kết nối các điểm mốc trong tương lai, bạn chỉ có thể kết nối chúng khi nhìn lại quá khứ. Vì thế, hãy tin rằng các mốc sự kiện đã qua trong cuộc đời bạn bằng cách này hay cách khác đều sẽ liên kết với nhau trong tương lai. Bạn phải tin vào một điều gì đó, lòng can đảm của bạn, định mệnh, cuộc đời, quy luật nhân quả hoặc bất cứ điều gì. Cách tiếp cận này chưa bao giờ khiến tôi phải thất vọng, và giúp tạo nên sự khác biệt trong cuộc đời tôi”.