Câu chuyện tay không gây dựng cơ đồ từ 25 xu của người đàn ông giàu có và độc thân với những bài học rút ra từ trải nghiệm đẫm mồ hôi, nước mắt và cả máu thực sự ý nghĩa với những người trẻ đang khởi nghiệp.
 |
|
Ông Vikrom Kromadit nói chuyện với sinh viên bên ngoài chiếc xe xuyên Á |
Học không bao giờ là đủ
Nỗi ám ảnh lớn nhất của Vikrom là những xung đột gia đình triền miên và người cha tàn nhẫn. Với bản tính trăng hoa, cha ông từng lấy rất nhiều vợ và có hơn 20 đứa con, nhưng không dành tình thương cho bất kỳ đứa con nào. Vikrom cũng bị cha cưỡng bức lao động từ nhỏ, làm rất nhiều công việc nặng nhọc, quá sức với một đứa trẻ đang tuổi “ăn chưa no, lo chưa tới”.
Cha cũng chính là rào cản học hành của Vikrom. Ngay từ khi còn nhỏ, mỗi khi kết thúc một cấp học, ông lại tha thiết van xin bố cho phép học tiếp, đổi lại ông phải làm việc “tối mắt tối mũi” để phụ giúp gia đình từ đi chợ nấu cơm, trông em, đến làm vườn.
Vikrom quan niệm: “Học không bao giờ là đủ, hãy cứ chăm chỉ học hành, làm việc và tích lũy, ngày thành công sẽ không xa”. Bởi vậy, trong những lúc điều kiện khó khăn nhất, ông vẫn tìm mọi cách để gắng gượng và giành được tấm bằng cử nhân đại học tại Đài Loan.
Ông xác định cho mình một tư tưởng đúng đắn ngay từ những ngày đầu lập nghiệp: “Để đạt được mục tiêu, trước tiên là phải học hành đến nơi đến chốn”. Nấc thang đầu tiên đưa ông đến với thế giới rộng lớn chính là việc học hành, càng học cao, như có bằng thạc sỹ tại các trường đại học danh tiếng trên thế giới, học tập trong môi trường có nhiều người giỏi sẽ có nhiều điều kiện thuận lợi hơn khi bước vào đời.
Ngay khi tốt nghiệp đại học, Vikrom khát khao được học tiếp ngành kỹ thuật hàng không tại Đại học Toronto, Canada nhưng vì không đủ tiền trả học phí nên đành gác lại đến khi tiết kiệm đủ tiền sẽ đi học tiếp.
Tỷ phú không ngại học tiếng Anh
Khi đã trở thành một doanh nhân trẻ với những hợp đồng làm ăn, dự án đầu tư đầu tiên, nhận thấy vốn tiếng Anh quá khiêm tốn của mình sẽ bất lợi cho công việc, có những khi trao đổi với đối tác, Vikrom chỉ hiểu một cách mơ hồ và chật vật mới nói được vài câu. Ông đã không ngừng rèn luyện, học hỏi và sau ba tháng đã tự liên hệ, xin giấy phép nhập khẩu FCE của Cục Thực phẩm & dược phẩm Mỹ. Và bây giờ, Vikrom có thể nói trôi chảy, tự tin hoàn toàn về khả năng tiếng Anh của mình.
Với suy nghĩ, "gieo trồng" vào giáo dục sẽ đem lại "thu hoạch" cả đời, khi có kiến thức mỗi người sẽ tự lo được cuộc sống của bản thân, không còn là gánh nặng của gia đình và chỉ có học mới có thể tiến xa được, nên ông luôn khuyến khích chính mình, cũng như những người thân cần học hành đến nơi đến chốn dù ở bất cứ lứa tuổi nào.
Muốn thành tỷ phú, phải tiết kiệm
Vikrom cho rằng ngoài chuyện làm việc chăm chỉ, kiên trì cần phải biết cách “quy hoạch” cuộc sống của mình: Sắp xếp mọi thứ theo một trật tự khoa học, chi tiêu hợp lý.
Doanh nhân 59 tuổi tiết lộ: “Tôi là người lý trí và biết sống tiết kiệm từ nhỏ do học được từ mẹ, một người không bao giờ chi tiêu hoang phí. Nhờ tiết kiệm mà bà đủ sức nuôi nấng cả gia đình. Đó là nền tảng mà tôi duy trì từ nhỏ đến bây giờ. Từ nhỏ tôi đã tiết kiệm được 1 vạn bạt nhưng không phung phí. Nó giúp tôi luôn có một cuộc sống ổn định, vững vàng”.
Khi có chút vốn liếng trong tay và thành công trong một số dự án, Vikrom cho biết, càng kiếm được nhiều tiền, ông càng biết quý trọng từng đồng vì đó là mồ hôi, công sức, tâm huyết của mình.
|
|
|
Vikrom Kromadit lập nghiệp tại thủ đô Bangkok ở tuổi 22 và gần như khởi nghiệp từ con số không. |
Ông luôn tự nhắc nhở mình không bao giờ “vung tay quá trán” để phải trở thành con nợ vô lý.
Kể cả khi đi công tác, ông thường lập kế hoạch kỹ càng và ước tính các khoản chi của chuyến đi. Dù sự nghiệp đang bắt đầu “cất cánh” nhưng Vikrom vẫn hết sức tiết kiệm. Một lần sang Mỹ, ông chỉ mang theo hơn 2.000 USD và dùng tiền rất chừng mực vì nếu hết tiền giữa chừng thì rất gay go khi không thể vay mượn ai nơi “đất khách quê người”.
Thậm chí, Vikrom còn tự nhận mình là “hà tiện”, không thích dùng hàng hiệu vì nó quá đắt mà thường tìm đồ bình dân ở các chợ trời Sanam Luông hay Chatuchak.
Các vật dụng cần thiết trong nhà như tủ lạnh, ti vi, máy điều hòa… thường được ông cân nhắc kỹ sự phù hợp giữa giá cả với tính năng sử dụng và độ bền. Vikrom cho biết: “Biết chi tiêu một cách hợp lý giúp chúng ta tự do, không bị lệ thuộc vào người khác”.
Lời nói là "ông chủ" của bản thân
Dù cũng đã bao phen mất trắng, bao lần bị trở mặt nhưng Vikrom Kromadit vẫn luôn đề cao lòng trung thực, chính trực trong nghiệp kinh doanh.
Chân ướt chân ráo vào nghề, chưa kịp mừng rỡ về những “phần thưởng” ngọt ngào có được từ nỗ lực của bản thân, ông biết đâu có biết bao cạm bẫy luôn rình rập những “con mồi” ngây thơ, yếu ớt như mình. Chính vì thế, tưởng rằng việc hợp tác với hai người “khổng lồ” Bill Perez và Paul giúp đưa sản phẩm của mình thâm nhập thị trường Mỹ sẽ diễn ra suôn sẻ với viễn cảnh đẹp như mơ, Vikrom đã bỏ rất nhiều thời gian, công sức và tiền bạc của mình để mong có được một hợp đồng ký kết.
Để rồi cuối cùng, giấc mơ vụt tắt khi hai “người bạn lớn” này quay ra trở mặt với ông và tiến hành kinh doanh độc lập. Kế hoạch thất bại đầu tiên ấy đã gây cho Vikrom một cú sốc lớn. Ông đã mất khá lâu mới có thể cân bằng lại cuộc sống và “chiến đấu” tiếp. Đây cũng là bài học kinh nghiệm mà ông “khắc cốt ghi tâm” để nhắc nhở bản thân mỗi khi làm việc.
 |
|
Tại Việt Nam, ông đã phát triển Amata tại thành phố Biên Hòa (Đồng Nai). |
Trên con đường sự nghiệp đầy chông gai, thử thách và hiểm nguy ấy, ông đã từng trải qua, và gặp rất nhiều những mánh lới, thủ đoạn lọc lõi để “lật” nhau của các đối tác. Có nhiều cách để “dạy” cho họ nhớ về những gì họ đã gây ra. Tuy nhiên, Vikrom không làm điều đó. Ông luôn đề cao lòng trung thực, chính trực trong cái thế giới hỗn loạn ấy.
Theo Vikrom, sống có tình nghĩa, đền đáp công ơn những người đã giúp đỡ mình là đức tính không thể thiếu của mỗi doanh nhân. Cho dù làm bất cứ việc gì cũng phải dựa vào lẽ phải, sự công bằng và rộng lượng. Điều gì đã hứa phải cố gắng thực hiện bằng được vì lời nói chính là “ông chủ” của mình, nên suy nghĩ kỹ trước khi nói, đã nói thì phải làm.
Trọng các mối quan hệ
“Tỷ phú 25 xu” có phương châm sống rất giống với quan niệm của người Việt Nam, “giàu vì bạn”.
Ông từng chia sẻ quan điểm này của mình trong cuốn tự truyện “Tay không xây dựng cơ đồ”: “Chim không cánh không thể bay cao, người không bạn không thể tiến xa, cần phải có những người quen biết, cùng hội cùng thuyền để nương tựa, giúp đỡ nhau. Tuy nhiên, tôi chỉ kết bạn với người tốt, trung thực và công bằng. Có lưu ý nữa là cách chọn lọc những người đáng để làm quen".
Thích nghi là nghệ thuật sống! Vikrom cho rằng, thay đổi bản thân thích nghi với hoàn cảnh sẽ giúp bản thân tự tin và hòa đồng hơn.
Nghệ thuật sống mà “tỷ phú 25 xu” luôn vận dụng là tự điều chỉnh bản thân linh hoạt với hoàn cảnh và môi trường sống luôn thay đổi. Nhờ đó, trong thời gian 10 năm hoạt động, các vấn đề công ty gặp phải đã lần lượt được giải quyết ổn thỏa. Ông đã trang trải sòng phẳng khoản nợ 8 triệu bạt do thua lỗ trong hai vụ buôn bán bột sắn 300 tấn và 2 container cá ngừ hộp bị trả lại.
Không bỏ qua hai chữ "kiên trì"
Đây là đức tính thường thấy của những người thành đạt. Ở Vikrom cũng vậy, để có được thành công với số tài sản trăm triệu đô la, sở hữu 900 nhà máy, cơ sở sản xuất với doanh thu bằng 10% GDP của Thái Lan hàng năm với số vốn khởi nghiệp chỉ vỏn vẹn 25 xu là cả một quá trình lao động miệt mài, cần mẫn, bền bỉ.
Đứng trước những “cơn bão tố” ập đến, có những lúc như “nuốt trọn” cơ đồ bao năm gây dựng, chắt chiu, ông đã chống chọi kiên cường. Ông luôn tìm cho mình lối thoát trong những tình thế bế tắc ấy bằng chính sự kiên trì.