Tham gia thị trường phát điện cạnh tranh chính thức có 29 nhà máy điện trực tiếp nộp bản chào giá và tổng công suất đặt khoảng 9.035 MW, trong đó có 13 nhà máy thủy điện, 11 nhà máy nhiệt điện than và 5 nhà máy tuabin khí. Số nhà máy gián tiếp tham gia thị trường (do Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia - Ao công bố biểu đồ huy động, biểu đồ phát hoặc Công ty Mua bán điện chào giá thay) là 26 nhà máy gồm 15 nhà máy thủy điện, 6 nhà máy nhiệt điện than, dầu và 5 nhà máy tuabin khí.
Số nhà máy tạm thời gián tiếp tham gia thị trường phát điện cạnh tranh là 18 nhà máy. Riêng các nhà máy tạm thời gián tiếp tham gia thị trường phát điện cạnh tranh sẽ do Ao tính toán và công bố biểu đồ phát điện.
Thứ trưởng Bộ Công Thương Hoàng Quốc Vượng yêu cầu Ao, trong vai trò đơn vị vận hành hệ thống điện và thị trường điện, thông báo về việc vận hành chính thức Thị trường phát điện cạnh tranh trên trang thông tin điện tử từ hôm nay và có trách nhiệm kiểm tra, đôn đốc từng đơn vị chuẩn bị và tham gia theo đúng quy định Thị trường điện và văn bản hướng dẫn của Bộ.
Trước đó, chuẩn bị cho việc vận hành thị trường phát điện cạnh tranh, Bộ Công Thương đồng ý cho EVN ký hợp đồng mua điện của một số nhà máy điện với giá tăng 5% so với năm 2011. Cục Điều tiết Điện lực có quyết định phê duyệt kế hoạch vận hành thị trường điện 6 tháng cuối năm 2012 do Ao lập.
Thị trường phát điện cạnh tranh nằm trong lộ trình phát triển thị trường điện tại Việt Nam, hướng đến mục tiêu đưa cạnh tranh vào khâu phát điện, đảm bảo sự minh bạch trong hoạt động vận hành và định giá điện, thu hút đầu tư phát triển các nguồn điện mới.
Quyết định số 26/2006/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ ngày 26-1-2006 đã nêu rõ Thị trường điện tại Việt Nam được hình thành và phát triển qua 3 cấp độ: Thị trường phát điện cạnh tranh (2005-2014); Thị trường bán buôn điện cạnh tranh (2015-2022); Thị trường bán lẻ điện cạnh tranh (sau năm 2022).