Sau những buổi họp phụ huynh học sinh đầu năm học 2013 - 2014, nghe giáo viên thông báo các khoản thu, dù đã chuẩn bị tâm lý rất kỹ song nhiều phụ huynh cũng phải giật mình. Anh Ngọc Tuấn (Thụy Khuê, Hà Nội) không khỏi lo lắng khi nhìn một danh sách những thứ cần đóng cho con gái vào lớp 1. Con anh là bé Q.A đang theo học lớp 1 tại một trường tiểu học ở quận Ba Đình. Anh chia sẻ: “Ngoài tiền học, tôi phải đóng cho con gái một loạt khoản "mơ hồ" như tiền khăn ướt, đồng phục, trang thiết bị nhà trường, tiền lắp đặt thiết bị... tất cả lên tới hơn 3 triệu đồng và đương nhiên đều không có phiếu thu”.
Không chỉ trường cấp 1, cấp 2 mà ngay cả các trường mầm non từ công lập tới dân lập cũng "tích cực" thu các khoản "trời ơi". Chị Quỳnh Anh (Cầu Giấy, Hà Nội) có con đang theo học trường mẫu giáo công lập gần nhà cũng nhận được thông báo họp mặt phụ huynh lớp mầm non đầu năm học, trên phiếu còn ghi rõ “Khi đi phụ huynh nhớ đem theo tiền đóng học”. Chị tâm sự: “Trước khi nhập học, tôi nhớ là đã đóng tiền học cả tháng cho con là hơn 1 triệu đồng. Vậy nên, tôi chắc mẩm có khi lớp con có ý định đóng thêm khoản học vẽ, học bơi chăng?”.
Khi đến lớp, chị Quỳnh Anh phải ngậm bồ hòn khi rút ví đóng những khoản tiền tự nguyện - dưới nhãn mác "do ban phụ huynh lớp đề xuất chứ không phải nhà trường yêu cầu". Chị phản ánh: “Tôi khá giật mình khi nhìn vào danh sách các thứ cần đóng cho con như: Tiền máy ảnh (để chụp hình cho con vì máy cũ... đã hỏng), tiền máy lạnh, máy camera quay các con, quỹ phụ huynh, quỹ các bạn ốm, quỹ ngày lễ, phù hiệu mầm non, lao công dọn dẹp, tiền đồng phục mùa hè mùa đông cho con, tiền đồ chơi mới... Tất cả lên tới hơn 6 triệu đồng, phụ huynh nào cũng khó chịu nhưng chẳng ai dám thắc mắc gì”.
Chị Quỳnh Anh làm việc tại một cơ quan hành chính sự nghiệp, lương hơn 3 triệu đồng, chồng chị lương hơn 5 triệu. “Giờ con bé như thế này đã nộp từng kia, vậy khi con lớn hơn thì chúng tôi phải đóng bao nhiêu tiền mới đủ?” - bà mẹ này lo lắng.
Lo đóng tiền học cho một đứa con đã mệt, nhiều gia đình có 2 con - sự khó khăn này còn tăng lên gấp nhiều lần. Vợ chồng anh Lâm – chị Thủy (Mai Động, Hà Nội) khá đau đầu khi tìm cách xoay ra đủ tiền đóng học đầu năm cho hai con.
Hai bé nhà anh học lớp 2 và lớp 5. Bé vừa lên lớp 2 cũng ngốn hết của bố mẹ gần 6 triệu đồng gồm tiền sắm đồ dùng học tập, đồng phục, cũng như tiền cơ sở vật chất và chi phí ăn uống, chăm sóc cho trường, quỹ phụ huynh, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thân thể. Bé lớn tốn 7 triệu đồng khi bước chân vào năm học mới của lớp 5. Nghe đâu, sắp chuyển cấp nên lớp bé đề xuất nhiều dụng cụ tốt và mới cho học sinh như máy chiếu phải thay mới, tiền dép đi trong lớp...
Anh chị làm nghề buôn bán nhỏ lẻ ngoài chợ nên cuộc sống không mấy dư dả, anh Lâm chia sẻ “Cứ khi nào đến dịp đầu năm học mới là vợ chồng tôi lại một phen méo mặt".
Phải mua bút, vở, nhãn vở, đồng phục "đúng loại cô giáo yêu cầu?
Nhìn cô con gái chuẩn bị vào lớp 3 thích thú khi mặc bộ đồng phục trường mới phát, chị Bích Ngọc (Lương Yên, Hà Nội) thở dài thườn thượt. Chị bấm bụng: “Thôi vì con thì đi đâu mà thiệt”. Chị tâm sự: “Năm nào nhà chị cũng phải mua đủ 3 bộ đồng phục cho con, 3 bộ tổng cộng là 2 triệu đồng mà chất liệu vải chán, giặt là sờn, mặc là rách. Để có được bộ đồng phục tốt, giá rẻ, có lần tôi đề xuất tự mua đồng phục cho con nhưng cô giáo tỏ vẻ khó chịu nên thôi tôi cứ bấm bụng theo nhà trường, theo cô cho xong".
Một trường hợp khác, anh Lê Như Long - phụ huynh của bé T. M đang theo học trường tiểu học tư thục phản ánh, vì trường gần nhà nên dù có thu học phí đắt hơn chút nhưng gia đình anh cũng chấp nhận cho con theo học ở đây. Buổi họp phụ huynh gần nhất, anh bức xúc khi nhận được thông báo phải đóng tiền bút, sách vở, giấy kiểm tra cho con.
Anh mạnh dạn hỏi thì cô giáo trả lời là: "Những quyển vở nhà anh từng mua cho bé thì "làm vở nháp" vì ở đây các đồ dùng học tập phải theo "đồng phục''. Vậy là hàng xấp vở, bút chì mới mua cho con tuần trước giờ anh phải đem ra cho con làm giấy nháp và bút vẽ linh tinh vì cái tội... "lạc loài", không theo "đồng phục" mà cô giáo yêu cầu.