Phóng viên (PV): Thưa ông, nhìn nhận một cách thẳng thắn, thời gian qua năng suất lao động của EVN chưa cao như mong muốn. Ông cho biết nguyên nhân của thực trạng này?
Ông Đinh Quang Tri: Trong những năm qua, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã có nhiều nỗ lực trong việc nâng cao năng suất lao động. Năm 2014, năng suất lao động của Tập đoàn tăng 9% so với năm 2013. Tuy nhiên, con số này chưa cao như mong muốn là do EVN cung cấp điện tới các hộ dân trên cả nước, từ khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa đến biên giới, hải đảo. Đặc thù của khu vực này là địa bàn rộng, mật độ dân cư thưa thớt, nhu cầu sử dụng điện thấp, nhưng Tập đoàn phải sử dụng lực lượng lao động rất lớn để thực hiện các nhiệm vụ kinh doanh bán điện.
Bên cạnh đó, thiết bị, công nghệ của các nhà máy điện, đường dây và trạm biến áp, công tơ đo đếm... chưa hiện đại. Tập đoàn chưa có điều kiện tài chính cần thiết để áp dụng tự động hóa, cơ giới hóa trong sản xuất...
PV: Việc EVN chọn chủ đề “Nâng cao năng suất lao động” trong năm 2015 phải chăng là một trong những hướng đi chiến lược nhằm từng bước nâng cao năng suất lao động trong toàn ngành, thưa ông?
Ông Đinh Quang Tri: Những năm qua, trong điều kiện khó khăn chung của đất nước, EVN đã nỗ lực hoàn thành nhiệm vụ cung cấp đủ điện cho phát triển kinh tế, xã hội và đời sống nhân dân; Hoàn thành và đảm bảo tiến độ các dự án, công trình đầu tư phát triển nguồn và lưới điện theo Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia. Hàng năm, Tập đoàn đều lựa chọn chủ đề trọng tâm và chỉ đạo thực hiện như: “Tối ưu hóa chi phí”, “Điện cho miền Nam”, “Năng suất – hiệu quả”, đặc biệt trong 2 năm 2014 - 2015 với việc triển khai Đề án tối ưu hóa chi phí và Đề án năng cao hiệu quả quản lý lao động đã đạt nhiều kết quả khả quan.
Năm 2015 là năm cuối thực hiện kế hoạch sản xuất, kinh doanh và đầu tư phát triển Tập đoàn Điện lực Việt Nam 5 năm, giai đoạn 2011 - 2015. Vì vậy, EVN chọn chủ đề của năm là “Năng suất - Hiệu quả” với mục tiêu: Hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2015 và các nhiệm vụ, chỉ tiêu chính của kế hoạch 5 năm 2011 - 2015 đạt mức cao nhất; Sản xuất và kinh doanh có lợi nhuận, cân bằng tài chính, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và năng suất lao động, tạo đà vững chắc để Tập đoàn bước vào giai đoạn phát triển 5 năm (2016 - 2020).
Trong bối cảnh toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, các doanh nghiệp muốn tồn tại và phát triển thì “Năng suất – chất lượng – hiệu quả” phải đặt lên hàng đầu. Năm 2015, Thủ tướng Chính phủ cũng yêu cầu năng suất lao động của EVN phải tăng trên 9%. Vì vậy, Tập đoàn Điện lực Việt Nam xác định đây là hướng đi chiến lược nhằm từng bước nâng cao năng suất lao động, hiệu quả sản xuất, kinh doanh trong toàn ngành. Lấy năm 2015 làm tiền đề, mục tiêu nâng cao năng suất lao động sẽ được duy trì và đẩy mạnh hơn nữa trong thời gian tới, là nhiệm vụ sống còn, yêu cầu cấp bách để EVN phát triển ngang tầm khu vực.
PV: Vậy đâu là giải pháp để nâng cao năng suất lao động, góp phần thúc đẩy hiệu quả sản xuất, kinh doanh của EVN trong năm 2015, thưa ông?
Ông Đinh Quang Tri: Chỉ tiêu tăng năng suất lao động từ 9% trở lên là mục tiêu EVN phải thực hiện từ năm 2015 trở đi. Để đạt được chỉ tiêu này EVN đã chỉ đạo các đơn vị thành viên triển khai thực hiện đồng bộ các giải pháp, đó là hoàn thành việc xây dựng và ban hành tập “Định mức lao động SXKD điện” làm cơ sở cho việc thẩm định và duyệt chỉ tiêu tuyển dụng lao động hàng năm cho các đơn vị thành viên.
Quản lý chặt việc tuyển dụng lao động của các đơn vị thành viên bằng cách không tuyển dụng lao động gián tiếp, lao động phục vụ, phụ trợ. Đối với các vị trí còn thiếu do nghỉ hưu, chết, thôi việc... thực hiện điều chuyển trong nội bộ đơn vị. Chỉ cho phép tuyển dụng lao động trực tiếp sản xuất cho các nhà máy điện mới chuẩn bị đưa vào vận hành, các chức danh quản lý vận hành các trạm biến áp từ 110 kV trở lên.
Tăng cường đầu tư, hiện đại hóa thiết bị, công nghệ để tăng năng suất lao động như: Tại các trạm biến áp từ 110 kV trở lên đang được đầu tư xây dựng mới phải được thiết kế và đầu tư thiết bị công nghệ hiện đại, điều khiển tự động đủ điều kiện không bố trí người trực. Đầu tư thay thế công tơ cơ bằng công tơ điện tử và thiết bị đo chỉ số công tơ từ xa để ghi chỉ số công tơ của khách hàng. Thí điểm lắp đặt công tơ điện tử kết hợp sử dụng hệ thống viễn thông để tự động đọc chỉ số công tơ và phân tích tình hình kinh doanh tiêu thụ điện năng của khách hàng.
Đối với nhiệm vụ thu tiền điện chuyển dần sang các hình thức thu tại quầy, thông qua ngân hàng; tăng cường các hình thức thuê dịch vụ bên ngoài để tiết giảm lao động. Đối với khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa mật độ dân số thấp, tăng cường hình thức thuê ngoài thông qua các dịch vụ bán lẻ điện năng.
Các công việc không cần trình độ chuyên môn cao như: Tạp vụ, vệ sinh công nghiệp, chăm sóc vườn hoa cây cảnh, lái xe, nấu ăn ca... chuyển sang hình thức thuê dịch vụ bên ngoài để giảm biên chế, tiết kiệm chi phí. Đồng thời, đẩy mạnh việc ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ thông tin vào sản xuất kinh doanh và quản lý như ứng dụng công nghệ thông tin vào quản lý lao động, tiền lương, quản lý công việc của từng người lao động trong toàn Tập đoàn.
PV: Hiện nay EVN đang tập trung xây dựng Đề án “Nâng cao hiệu quả SXKD và tăng năng suất lao động giai đoạn 2016 - 2020”. Mục tiêu lớn nhất mà đề án hướng tới là gì, thưa ông?
Ông Đinh Quang Tri: Trong giai đoạn phát triển 2016 - 2020, hoạt động kinh doanh của Tập đoàn chuyển dịch theo lộ trình phát triển thị trường điện, trong đó các quy luật thị trường như cung cầu, cạnh tranh, lợi nhuận sẽ có những tác động, ảnh hưởng ngày càng nhiều tới hoạt động của từng đơn vị. Vì vậy, nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh, tăng năng suất lao động là yêu cầu cấp thiết và điều kiện để tồn tại phát triển.
Do vậy, chuẩn bị bước vào giai đoạn 2016 - 2020 EVN đang tập trung xây dựng Đề án “Nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh và năng suất lao động giai đoạn 2016 - 2020”. Mục tiêu của Đề án là nghiên cứu, xác định các chỉ tiêu cần đạt được đến năm 2020 về hiệu quả hoạt động và năng suất lao động chung của Tập đoàn và đối với từng khâu phát điện, truyền tải điện, phân phối bán lẻ điện năng; đề ra các giải pháp trọng tâm và định hướng bố trí nguồn nhân lực thực hiện để đạt mục tiêu đề ra.
PV: Trân trọng cảm ơn ông!