|
Bà Trịnh Thu Phương
|
Phóng viên (PV): Bà cho biết diễn biến thủy văn ở Bắc Bộ những tháng cuối năm 2015 và dự báo mùa khô năm 2016?
Bà Trịnh Thu Phương: Do ảnh hưởng của hiện tượng El Nino có cường độ mạnh và kéo dài nhất trong khoảng 60 năm qua, từ tháng 9 - 11/2015, tổng lượng dòng chảy trên lưu vực sông Đà thiếu hụt so với trung bình nhiều năm (TBNN) từ 10 - 25%. Trong tháng 12/2015, trên lưu vực sông Đà và sông Gâm xuất hiện 1 đợt lũ trái mùa, bổ sung một phần lượng nước cho các tháng đầu mùa khô năm 2016. Tuy nhiên, dòng chảy trên thượng nguồn sông Đà đến hồ thủy điện Lai Châu, Sơn La vẫn ở mức xấp xỉ dưới TBNN, riêng hồ thủy điện Tuyên Quang cao hơn TBNN khoảng 70%. Dòng chảy trên sông Thao (dòng chính sông Hồng) và sông Lô vẫn ở mức thiếu hụt so với TBNN từ 10 - 25%.
Dự báo trong mùa khô năm 2016, dòng chảy trên các sông suối ở Bắc Bộ sẽ giảm dần và có khả năng thiếu hụt so với TBNN, trên lưu vực sông Đà thiếu hụt khoảng 5 - 30%, sông Thao từ 10 - 45%, sông Lô từ 5 - 20%, hạ lưu sông Hồng từ 30 - 40%.
PV: Trong điều kiện khó khăn, các hồ thủy điện phía Bắc vẫn tích đủ nước phục vụ đổ ải vụ Đông Xuân 2015 - 2016. Bà có khuyến cáo gì về sử dụng hiệu quả nguồn nước?
Bà Trịnh Thu Phương: Theo số liệu của Tổng cục Thủy lợi (thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), lưu lượng nước xả bình quân từ các hồ chứa phục vụ sản xuất nông nghiệp vụ Đông Xuân 2015 – 2016 dự kiến khoảng 2.845 m3/s, với tổng lượng nước xả trong 21 ngày (cả 3 đợt) xấp xỉ 5,16 tỷ m3.
Theo đó, Tập đoàn Điện lực Việt Nam và các nhà máy thủy điện cần xây dựng kế hoạch điều tiết hợp lý các hồ chứa thủy điện: Sơn La, Hòa Bình, Thác Bà và Tuyên Quang để bổ sung dòng chảy cho hạ du, phục vụ cấp nước gieo cấy lúa vụ Đông Xuân 2015 – 2016 khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ, đồng thời vừa đảm bảo cấp điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.
Các đơn vị quản lý công trình thủy lợi cần chỉ đạo các địa phương bơm vét trữ nước trong hệ thống, bơm vét nước từ dòng chính ở mức nước thấp và nạo vét các đầu hút, bố trí trạm bơm dã chiến ra ngoài dòng sông chính để tận thu nguồn nước, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên quốc gia. Một số vùng thường xuyên xảy ra khô hạn cần có sự điều chỉnh cơ cấu cây trồng phù hợp với điều kiện thiếu nước.
Bà con nông dân cần chủ động theo dõi và nắm rõ lịch xả nước của các hồ chứa, tranh thủ mọi công cụ bơm tát thủ công, máy bơm dã chiến để đưa nước về đồng, đảm bảo lấy đủ nước phục vụ gieo cấy vụ Đông Xuân đúng thời hạn. Đồng thời, bà con nông dân cần tận dụng nước triều lên để lấy nước hiệu quả, tránh thất thoát nguồn nước trong sản xuất, sinh hoạt.
Quan trọng nhất là không được lãng phí tài nguyên nước hồ thủy điện, bởi ngay sau 3 đợt cấp nước đổ ải, các hồ thủy điện phía Bắc tiếp tục chuẩn bị cấp điện cho mùa khô 2016, trong khi diễn biến thời tiết thủy văn vẫn còn tiếp tục khó lường, gây khó khăn trong việc tích nước cho sản xuất điện.
PV: Để ứng phó với diễn biến thủy văn phức tạp và đảm bảo cung cấp điện cho mùa khô 2016, theo bà, ngành Điện cần có giải pháp gì?
Bà Trịnh Thu Phương: Sau 3 đợt xả nước phục vụ sản xuất nông nghiệp vụ Đông Xuân 2015 - 2016, mực nước hồ Hòa Bình giảm 13,41 m (từ 116,5 m xuống còn 103,09 m), hồ Tuyên Quang giảm 13,92 m (từ 119,5m xuống còn 105,88 m), hồ Thác Bà giảm 3,94 m (từ 54,6 m xuống còn 50,66 m), mức giảm của hồ Hòa Bình có thể thay đổi thùy thuộc khai thác hồ Sơn La. Trong khi đó, theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Trung ương, mùa khô năm 2016, lưu lượng dòng chảy trên các sông khu vực Bắc Bộ nhiều khả năng thấp hơn so với TBNN. Điều này sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến khả năng tích nước của các hồ thủy điện khu vực Bắc Bộ.
Do vậy, ngành Điện cần thường xuyên phối hợp với các cơ quan chức năng và các địa phương trong việc cấp nước đổ ải, đảm bảo đủ nguồn nước cho sản xuất nông nghiệp vụ Đông Xuân, không để phát sinh thêm yêu cầu xả nước từ các hồ chứa thủy điện ngoài 3 đợt trên. Với tình hình thủy văn diễn biến phức tạp của mùa khô năm nay, cần thường xuyên theo dõi và cập nhật các bản tin dự báo khí tượng thủy văn và cảnh báo khô hạn của Trung tâm Dự báo Khí tượng - Thủy văn Trung ương cũng như lập kế hoạch sẵn sàng ứng phó kịp thời với mọi tình huống, đảm bảo cung cấp đủ điện phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và đời sống nhân dân.
PV: Xin cảm ơn bà!
|
Ông Nguyễn Văn Tỉnh – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy lợi, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn:
Gần 10 năm trở lại đây, sản xuất nông nghiệp vụ Đông Xuân của 12 tỉnh, thành phố khu vực Trung du và Đồng bằng Bắc Bộ phụ thuộc chủ yếu vào nguồn nước từ các hồ thủy điện. Đặc biệt trong những năm gần đây, mặc dù diện tích đất nông nghiệp không tăng, nhưng lượng nước xả phục vụ sản xuất liên tục tăng qua các năm.
Tuy nhiên, dự báo năm 2016 sẽ là vụ đông xuân ấm, vì vậy Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo các địa phương và khuyến cáo bà con nông dân gieo cấy vào mùa xuân muộn, từ 10/2 đến cuối tháng 2/2016 (khoảng 95% diện tích), đảm bảo đủ nước sản xuất nông nghiệp và tưới dưỡng. Bên cạnh đó, công tác truyền thông cũng đóng vai trò rất quan trọng, kịp thời cung cấp thông tin cho nhân dân để sử dụng nước một cách hiệu quả và tiết kiệm.
|