Vận hành VCGM: An toàn, minh bạch là nguyên tắc cao nhất

Đó là khẳng định của ông Ngô Sơn Hải – Giám đốc Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia (A0) khi trả lời phỏng vấn của phóng viên về các giải pháp vận hành thị trường phát điện cạnh tranh.

Phóng viên (PV): Thưa ông, sau 1 năm vận hành chính thức VCGM, ông có nhận xét gì về hiệu quả bước đầu của thị trường này?

Ông Ngô Sơn Hải: 1 năm vận hành chính thức chưa đủ dài để có thể khẳng định tính hiệu quả của một thị trường còn mới ở nước ta như VCGM. Tuy nhiên, với những thành quả bước đầu, theo tôi, VCGM đã và đang đi đúng hướng.

Cụ thể, thị trường phát điện hoạt động vẫn đảm bảo hệ thống điện được vận hành an toàn, liên tục. Nguyên tắc tính toán lập lịch huy động các nhà máy phát điện hoàn toàn mới, nhưng A0 và các đơn vị đã bám sát các quy định cũng như tình hình vận hành của từng nhà máy trong hệ thống. Từ đó, có phương án phối hợp điều chỉnh giữa các nhà máy trong và ngoài thị trường, chủ động can thiệp trong những thời điểm cần thiết và báo cáo các cấp có thẩm quyền về những can thiệp này nhằm đảm bảo hệ thống điện vận hành an toàn, thị trường minh bạch.

Có thể khẳng định, trong năm qua, hệ thống điện đã không có sự cố chủ quan nào từ khâu lập kế hoạch đến vận hành thực tế. Đặc biệt, đã tận dụng được tối đa nguồn tài nguyên nước từ các hồ thủy điện, vừa đảm bảo vận hành hệ thống, đồng thời vẫn cung cấp đủ nước cho hạ du…

Đối với các đơn vị tham gia thị trường phát điện cạnh tranh, nhất là các nhà máy chào giá trực tiếp, nguồn nhân lực đã được bồi dưỡng nâng cao kiến thức về VCGM, nắm được các phương thức huy động, từ đó hoạch định được các chiến lược chào giá phù hợp… Đây là một trong những yếu tố quan trọng tạo cho thị trường phát điện công bằng, minh bạch, đồng thời tạo cơ hội cho các đơn vị phát điện giảm chi phí, gia tăng lợi nhuận thông qua VCGM.

PV: Vậy A0 đã phát huy vai trò của mình như thế nào trong việc đảm bảo VCGM vận hành an toàn, liên tục và hiệu quả, thưa ông?

Ông Ngô Sơn Hải: Theo nhiệm vụ được Chính phủ, Bộ Công Thương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam giao phó, A0 có trách nhiệm vận hành VCGM. Tuy nhiên, ngay từ đầu, A0 đã nhận thức được, đây là một thị trường hoàn toàn mới, nên việc đảm bảo vận hành ổn định, hiệu quả, đúng hướng là không hề đơn giản.

Trên nguyên tắc nhất quán là vận hành thị trường điện một cách công bằng, minh bạch, tuân thủ đúng các quy định, đồng thời đảm bảo tính an toàn, liệc tục cho hệ thống, đảm bảo chất lượng điện năng, A0 đã không ngừng nỗ lực, vừa làm, vừa đề xuất giải pháp, điều chỉnh kịp thời các vấn đề phát sinh từ thực tiễn.

Nhiều giải pháp đã được A0 nghiên cứu, đề xuất lên các cấp có thẩm quyền và được phê duyệt, đảm bảo vận hành thị trường hiệu quả. Cụ thể: Thay đổi giới hạn và cấu trúc bản chào giá của các nhà máy thủy điện để tận dụng được nguồn nước; đặc biệt là thông qua bản chào giá, các nhà máy thủy điện có thể vừa vận hành theo thị trường điện vừa kết hợp đảm bảo các yêu cầu cấp nước cho hạ du của các địa phương; Nghiên cứu và đưa ra các nguyên tắc tính toán thanh toán cho các đơn vị phát điện trong thị trường đảm bảo công bằng, đúng và đủ đối với từng trường hợp cụ thể trong vận hành. Bên cạnh đó là tính toán, đưa ra các kế hoạch vận hành phù hợp với các thông số chính trên thị trường điện để định hướng trong toàn bộ quá trình vận hành thị trường; Tính toán, đề xuất các phương án vận hành hợp lý trong từng thời kỳ để đảm bảo thị trường điện hoạt động ổn định, đưa ra các tín hiệu theo đúng nguyên tắc thị trường, nhưng vẫn đảm bảo an toàn cung cấp điện cho hệ thống…

PV: Một năm chính thức vận hành một thị trường phát điện hoàn toàn mới, ông có thể cho biết những khó khăn, vướng mắc phát sinh từ thực tiễn điều hành hệ thống điện là gì?

Ông Ngô Sơn Hải: Việc vận hành VCGM không thể tách rời hệ thống điện với những đặc điểm, yêu cầu kỹ thuật đặc thù. Tuy nhiên, do đây là 1 thị trường mới, nên trong giai đoạn vừa qua, việc vận hành hệ thống còn gặp một số khó khăn, vướng mắc khách quan.

Đó là khó khăn phát sinh do giới hạn truyền tải, là khó khăn do một số thời điểm các nhà máy thủy điện phải tạm ngừng tham gia thị trường phát điện, tập trung cung cấp nước cho hạ lưu theo biểu xả nước do địa phương đề xuất. Bên cạnh đó, do hệ thống điện thường xuyên truyền tải công suất một chiều theo từ Bắc vào miền Trung và miền Nam, nên một số nhà máy đã tận dụng lợi thế vùng miền để chào giá cao…

PV: Để giải quyết những khó khăn nêu trên, cần phải có những giải pháp gì, thưa ông?

Ông Ngô Sơn Hải: Trong giai đoạn tiếp theo, để đảm bảo công tác vận hành hệ thống trong thị trường điện, cần phải hoàn thiện các quy định kỹ thuật liên quan đến công tác vận hành, đưa ra cơ chế thanh toán phù hợp. Đồng thời, cũng cần bổ sung, nâng cao năng lực lưới điện truyền tải để đáp ứng với các yêu cầu huy động nguồn.

PV: Xin cảm ơn ông!

• 08/08/2013 09:36
• Theo TCĐL Chuyên đề Quản lý và Hội nhập
• 4468