Trước đó, Hiệp định 123 đã được ký tắt giữa Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh và Bộ trưởng Ngoại giao Hoa Kỳ John Kerry ngày 10/10/2013, trong khuôn khổ Hội nghị Thượng đỉnh ASEAN lần thứ 23 và các Hội nghị Thượng đỉnh liên quan được tổ chức tại Brunei.
 |
| Bộ trưởng Bộ Khoa học & Công nghệ Nguyễn Quân và Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam David Shear ký Hiệp định sử dụng hòa bình năng lượng hạt nhân |
Hiệp định 123 là cơ sở để Việt Nam có thể tiếp cận công nghệ tiên tiến, hiện đại của Hoa Kỳ trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân; đồng thời tạo điều kiện cho các doanh nghiệp Hoa Kỳ hợp tác, đầu tư vào thị trường Việt Nam vì lợi ích của hai bên.
Phát biểu tại Lễ ký, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân cho biết, với mục tiêu phát triển năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình, Việt Nam đã tham gia hầu hết các điều ước quốc tế liên quan đến bảo đảm an toàn, an ninh và không phổ biến hạt nhân.
Đặc biệt, gần đây Việt Nam đã hoàn thành chương trình chuyển đổi nhiên liệu của lò Đà Lạt từ nhiên liệu độ giàu cao (HEU) sang sử dụng nhiên liệu độ giàu thấp (LEU) và chuyển toàn bộ nhiên liệu HEU đã qua sử dụng về Nga, phê chuẩn Nghị định thư bổ sung và tham gia Công ước Bảo vệ thực thể vật liệu hạt nhân và phần sửa đổi. Điều này khẳng định, Việt Nam là một thành viên có trách nhiệm đối với cộng đồng quốc tế.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Quân, việc ký Hiệp định 123 đánh dấu bước tiến quan trọng trong quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Hoa Kỳ về sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình. Đồng thời, mở ra triển vọng to lớn cho cả hai bên trong việc thúc đẩy những dự án hợp tác cụ thể về ứng dụng bức xạ, cũng như phát triển điện hạt nhân phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia.
Phạm vi hợp tác của Hiệp định bao gồm: Phát triển việc sử dụng năng lượng hạt nhân; nghiên cứu, phát triển và ứng dụng công nghệ lò phản ứng hạt nhân dân sự; đào tạo, phát triển cơ sở hạ tầng và nguồn nhân lực; nghiên cứu, ứng dụng đồng vị phóng xạ trong công nghiệp, nông nghiệp, y tế và môi trường; bảo vệ bức xạ, quản lý chất thải phóng xạ, nhiên liệu đã qua sử dụng; an toàn, an ninh, thanh sát và không phổ biến hạt nhân.
Đồng thời, Hiệp định quy định chỉ chuyển giao nhiên liệu uranium có độ giàu thấp và các vật liệu, thiết bị được chuyển giao để thực hiện các ứng dụng theo khuôn khổ của Hiệp định. Hiệp định có hiệu lực 30 năm, sẽ tiếp tục có hiệu lực với mỗi giai đoạn là 5 năm và có thể được sửa đổi khi có thỏa thuận giữa hai bên thông qua đường ngoại giao.
Việc hợp tác được thực hiện theo các hình thức: Trao đổi thông tin và tài liệu khoa học, kỹ thuật; trao đổi cán bộ và đào tạo; tổ chức hội nghị, hội thảo; cung cấp dịch vụ và hỗ trợ kỹ thuật; nghiên cứu chung; các hình thực hợp tác khác được hai bên thống nhất.
|
Một số văn bản hợp tác song phương đã được ký kết giữa Việt Nam và Hoa Kỳ:
* Ngày 20/8/2007: Ký Thỏa thuận giữa Bộ Năng lượng Hoa Kỳ (US DOE) và Bộ Khoa học và Công nghệ về việc trao đổi thông tin và hợp tác trong việc sử dụng năng lượng hạt nhân vì mục đích hòa bình;
* Ngày 25/6/2008: Ký Thỏa thuận giữa Uỷ ban Pháp quy hạt nhân Hoa Kỳ (US NRC) và Cục An toàn bức xạ và hạt nhân, Bộ KH&CN và hai bên đã ký gia hạn ngày 9/05/2013.
* Ngày 30/03/2010: Ký biên bản ghi nhớ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ về hợp tác trong lĩnh vực năng lượng hạt nhân, là bước chuẩn bị cho việc đàm phán Hiệp định 123.
|